Trung tâm phân tích

Nền kinh tế Việt Nam đang trên đà lao dốc trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đang diễn ra. Hoạt động sản xuất đang đối mặt với thách thức "3 tại chỗ", trong khi hoạt động chi tiêu nội địa đang chỉ tập trung vào các nhu cầu thiết yếu. Thêm vào đó, rủi ro về việc chuyển dịch xuất khẩu sang các đối thủ cạnh tranh đang hiện hữu nếu điều kiện sản xuất và kinh doanh không cải thiện sớm. Giải pháp dường như duy nhất ở thời điểm hiện tại là thời điểm chính phủ mở cửa hoạt động kinh tế trở lại.

Dữ liệu tháng 2 cho thấy bức tranh ảm đạo đối với hoạt động kinh tế do kỳ nghỉ Tết kéo dài. Xuất khẩu và sản xuất công nghiệp ghi nhận mức giảm đầu tiên kể từ sau đại dịch vào tháng 4/2020, trong khi lạm phát tăng mạnh nhất trong 8 năm trở lại đây. Nhìn về triển vọng kinh tế tháng 3, chúng tôi kỳ vọng việc kiểm soát đại dịch trong nước thành công và tiến trình phân phối vắc xin COVID-19 được đẩy mạnh trên toàn cầu sẽ là những điểm chính thúc đẩy kinh tế quay trở lại tăng trưởng.

Theo Tổng cục Thống kê, CPI có mức tăng trưởng đáng kể so với tháng trước do sự tăng giá của lương thực thực phẩm (F&Fs), giao thông, nhà ở và vật liệu xây dựng (HCM). CPI tháng 2/2021 cao hơn 1,52% t/t, đánh dấu mức cao nhất trong 8 năm. Tết Âm lịch là nguyên nhân khiến lương thực thực phẩm tăng giá trong khi giá dầu thô tăng gần đây duy trì đà tăng của giá cả ngành giao thông.

Với sự tăng trưởng mạnh mẽ của quý 4, triển vọng kinh tế Việt Nam 2021 càng trở nên tươi sáng hơn. Việc phân phối vắc xin COVID-19 giúp phục hồi kinh tế toàn cầu sẽ hỗ trợ xuất khẩu và dòng vốn FDI. Ngoài ra, các gói chi tiêu tài chính tiếp tục là ưu tiên của các chính phủ để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cuối cùng, các FTA lớn, bao gồm EVFTA và RCEP, sẽ là một yếu tố quan trọng thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam trong 2021. Do đó, chúng tôi dự đoán tăng trưởng kinh tế sẽ đạt 6.36% n/n trong năm sau.

Dữ liệu trong tháng 8 cho thấy nền kinh tế tiếp tục phục hồi nhưng chậm dần. Về tổng thể, hoạt động xuất nhập khẩu và sản xuất công nghiệp vẫn tiếp tục cải thiện, cùng với sự ổn định của tỷ giá và lạm phát. Tuy nhiên, việc dòng vốn FDI gián đoạn đã và đang tạo ra áp lực lên chính phủ về việc mở cửa đất nước. Theo quan điểm của chúng tôi, tình hình kinh tế trong tương lai sẽ có nhiều ẩn số, tuy nhiên mạch hồi phục kinh tế sẽ tiếp diễn trong tháng 9.

Dữ liệu tháng 7 cho thấy quá trình hồi phục kinh tế đang diễn ra chậm lại ở một số lĩnh vực. Hoạt động thương mại tăng trưởng chậm khi thị trường nhập khẩu lớn nhất Mỹ đang phải tiếp tục đối mặt với đại dịch COVID-19. Các chỉ số vĩ mô khác như IIP, FDI, CPI cũng chậm đi so với các tháng gần đây. Theo quan điểm của chúng tôi, với tình hình đại dịch phức tạp ở cả trong nước lẫn quốc tế trong những ngày cuối tháng 7, triển vọng vĩ mô sẽ điều chỉnh nhẹ trong tháng 8.

Với những khó khăn từ cuộc khủng hoảng đại dịch, nền kinh tế Việt Nam giảm tốc đáng kể trong quý 2. Tuy nhiên, triển vọng về phục hồi kinh tế trở nên khả quan hơn về cuối quý 2, khi mà một số các chỉ báo vĩ mô đều hứa hẹn cho việc tăng trưởng kinh tế trở lại trong quý 3. Chúng tôi kỳ vọng những lĩnh vực có dấu hiệu tạo đáy vào tháng 4 và phục hồi mạnh gần đây sẽ là những nhân tố dẫn dắt nền kinh tế trong quý tới.

Theo ước tính của Tổng cục Thống kê (GSO), tổng giá trị thương mại giảm mạnh 12.08% n/n, đạt 38.1 tỷ USD trong tháng 1 2020. Cụ thể, giá trị xuất khẩu giảm 13.93% n/n, đạt 19 tỷ USD, trong khi giá trị nhập khẩu tương tự cũng giảm 10.16% n/n, đạt 19.1 tỷ USD. Tổng kết, cán cân thương mại trong tháng 1 thâm hụt 100 triệu USD. Kỳ nghỉ tết kéo dài được xem là nguyên nhân chính dẫn đến sụt giảm mạnh trong thương mại trong tháng 1.