VOS: Hết tiền bán tàu, bán quyền mua CP

Bán tàu vẫn không bù được lỗ

Khó khăn chung của nền kinh tế khiến hoạt động vận tải biển gặp rất nhiều khó khăn do cung vượt cầu. Việc giá cước vận tải xuống thấp cộng với đặc thù hoạt động kinh doanh của VOS luôn duy trì tỷ lệ vay nợ cao, khiến cho hiệu quả hoạt động của VOS đặt trong tình trạng báo động.

VOS hiện có hơn 80% nợ vay bằng ngoại tệ với lãi suất dao động khoảng 5%/năm, tuy thấp hơn nhiều so với lãi suất vay bằng nội tệ, nhưng giá trị của các khoản vay khá lớn nên áp lực lãi vay phải trả hàng năm tương đối cao. Riêng năm 2011, chi phí lãi vay phải trả ước khoảng 186,5 tỷ đồng.

Tại thời điểm đầu năm 2011, VOS có khoản vay nợ dài hạn bằng ngoại tệ khoảng 104 triệu USD. Trong quý I, VOS đã vay thêm khoảng 26 triệu USD để đầu tư tàu VOSCO Unity.

Sau khi thanh toán phần gốc vay phải trả, số dư nợ ngoại tệ tại thời điểm cuối năm 2011 dự kiến sẽ còn khoảng 114 triệu USD. Với tỷ giá USD bình quân liên ngân hàng ở thời điểm cuối quý II là 20.673 đồng/USD (nếu tỷ giá này được giữ nguyên cho tới hết năm), VOS sẽ phải chịu thêm khoản lỗ tỷ giá 193 tỷ đồng.

Trong khi đó nếu mảng kinh doanh vận tải cố gắng duy trì hòa vốn, lợi nhuận VOS thu được sẽ đến chủ yếu từ việc thanh lý bớt các tàu cũ. Trong quý II và III-2010, VOS có lợi nhuận khác tăng đột biến và chiếm tỷ trọng trên 60% nhờ tiền thanh lý 3 tàu cũ (Cabot Orient, Đại Hùng và Đại Long) tạo nên khoản lợi nhuận bất thường hơn 97,8 tỷ đồng.

Tuy nhiên, khoản lợi nhuận này lại không có tính chất thường xuyên và đột biến như năm vừa qua. Trong quý II-2011 VOS tiếp tục bán thêm tàu hàng khô Vĩnh Long với giá 1,05 triệu USD, nhưng do tàu Vĩnh Long đã gần hết khấu hao nên chi phí không đáng kể, lợi nhuận thu về từ việc bán tàu ước tính khoảng 21 tỷ đồng.

Thực tế, khoản tiền từ việc bán tàu này vẫn không thể giúp VOS thoát khỏi tình trạng thua lỗ trong quý II vừa qua. Theo báo cáo tài chính quý II, lợi nhuận sau thuế của VOS giảm mạnh so với cùng kỳ, chỉ đạt hơn 848 triệu đồng so với 40,5 tỷ đồng.

Giải trình về nguyên nhân sụt giảm lợi nhuận, lãnh đạo VOS thừa nhận: Ngoài chi phí nhiên liệu, dầu nhờn, vật liệu tăng cao khiến hiệu quả kinh doanh đội tàu giảm, còn có nguyên nhân chi phí tài chính tăng mạnh do biến động tỷ giá và lãi vay của các tổ chức tín dụng tăng, khiến lợi nhuận giảm.

Bán cả quyền mua CP ưu đãi

Trong bối cảnh khó khăn của thị trường vận tải biển hiện nay, sẽ rất khó khăn cho VOS để hoàn thành kế hoạch lợi nhuận sau thuế 128 tỷ đồng đã đề ra. Đây chính là lý do khiến VOS đi đến quyết định bán quyền mua CP ưu đãi phát hành thêm của NHTMCP Hàng Hải (MSB).

Theo kế hoạch, VOS  sẽ chào bán hơn 3 triệu quyền mua với giá khởi điểm 100 đồng/quyền mua. NĐT sở hữu 1 quyền mua được mua 1 cổ phần phát hành thêm trong đợt tăng vốn từ 5.000 tỷ đồng lên 7.000 tỷ đồng của MSB với giá 12.000 đồng/CP, tỷ lệ phát hành là 5:2.

Từ số quyền mua này có thể suy ra số lượng CP MSB mà VOS đang nắm giữ khoảng 7,3 triệu CP. Đây là con số phù hợp với số vốn 73,65 tỷ đồng VOS đầu tư vào CP MSB những năm trước đây. Theo kế hoạch ĐHCĐ năm 2010, VOS đã có ý định bán toàn bộ số cổ phần của MSB từ năm 2010.

Tuy nhiên, do giá MSB xuống thấp hơn mức kỳ vọng nên VOS chưa thể bán số cổ phần này. Hiện giá thị trường của MSB trên thị trường OTC đang ở dưới mức 10.000 đồng/cổ phần, trong khi mức giá phát hành là 12.000 đồng/cổ phần. Như vậy, nhiều khả năng kế hoạch bán quyền của VOS sẽ thất bại bởi không ai dại gì mua lại quyền mua cổ phần với mức giá cao hơn mức giá thị trường.

Điều đáng nói là dù hoạt động chính vẫn đang trong tình trạng bế tắc, nhưng mới đây VOS lại quyết định thành lập thêm một công ty con với tên gọi Công ty TNHH MTV Dịch vụ hàng hải Vosco có vốn điều lệ 15 tỷ đồng. Đặc biệt, VOS còn có ý định xây dựng khách sạn tại Nha Trang trên mảnh đất đang sở hữu rộng khoảng 300m2.

Với việc đầu tư tràn lan nhưng không đem lại hiệu quả, VOS bị giới đầu tư đánh giá khá thấp. Khi đưa ra nhận xét về VOS, tất cả CTCK đều cho rằng VOS là doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực vân tải biển nhưng khả năng sinh lời thấp, trong khi mức độ sử dụng đòn bẩy hiện tại đã ở mức cao.

Hơn nữa, với tốc độ đầu tư tàu như hiện tại, trong một vài năm tới doanh nghiệp này sẽ vẫn phải sử dụng nợ khá nhiều, đặc biệt là nợ ngoại tệ. Điều này gây ra áp lực lớn về chi phí tài chính và lỗ chênh lệch tỷ giá trong những năm tới.

Cũng chính vì lý do này giá CP VOS liên tục sụt giảm kể từ ngày niêm yết trên sàn HOSE. Từ mức chào sàn 18.000 đồng/CP, đến hết phiên giao dịch cuối tuần vừa qua chỉ còn 4.200 đồng/CP (tương đương mức giảm gần 80%).