Nếu được hỏi cổ phiếu nào gây chú ý nhất trong giai đoạn giảm điểm “kinh hoàng” của VN-Index vừa qua thì một trong những câu trả lời được liệt kê nhiều nhất hẳn phải là cổ phiếu HNG của Công ty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico).
Chỉ trong vòng 1 tháng gần đây, HNG đã tăng tới trên 33% giá trị, hiện đã lên đến trên 11.400 đồng/cổ phiếu (thời điểm 2h chiều ngày 9/7). Xét trong 3 tháng, HNG vẫn tạo ấn tượng mạnh với mức tăng trên 25%.
Cùng thời gian, VN-Index đã giảm lần lượt 11% và 23%.
Trong khi đó, “mẹ của HNG” là HAG (cổ phiếu của Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai – đơn vị đang trực tiếp sở hữu trên 55% vốn điều lệ HAGL Agrico) ghi nhận mức tăng trên 10% trong vòng 1 tháng qua. Tuy nhiên, nếu xét trong vòng 3 tháng, HAG lại giảm tới 15% giá trị. Thực tế thời gian qua, cổ phiếu HAG vẫn lình xình quanh mốc 5.000 đồng/cổ phiếu.
Trước đây, thị giá của bộ đôi cổ phiếu bầu Đức dao động khá đồng pha nhưng diễn biến gần đây, như đã dẫn chứng phía trên, cho thấy sự đồng pha này không còn tiếp diễn.
Vì sao có sự tách biệt rõ rệt về diễn biến thị giá giữa cổ phiếu HAG và HNG?
Trong một thời gian dài, cổ phiếu HAG và HNG được các nhà đầu tư xem là “tuy 2 mà 1”, bởi HAGL là công ty mẹ của HAGL Agrico và cả 2 đều được điều hành bởi bầu Đức. Thêm vào đó, động lực tăng trưởng chính của HAGL là HAGL Agrico.
Tại đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2018, bầu Đức một lần nữa khẳng định mối quan hệ mật thiết giữa HAGL và HAGL Agrico bằng thông điệp: “HAGL Agrico sống thì HAGL sống”.
Tuy nhiên, mặc dù có mối quan hệ mẹ – con nhưng tình hình tài chính của HAGL thiếu tích cực hơn nhiều HAGL Agrico.
Tính đến hết ngày 31/3/2018, tổng nợ phải trả của HAGL là 34.812 tỷ đồng, gấp 1,9 lần vốn chủ sở hữu. Tổng nợ vay (cả ngắn hạn và dài hạn) ở mức 22.596 tỷ đồng, gấp 1,24 lần vốn chủ sở hữu.
Trong khi đó, với HAGL Agrico, tỷ lệ này lần lượt là 1,54 lần và 1,18 lần.
Đó là còn chưa kể đến chất lượng tài sản của HAGL Agrico là tốt hơn HAGL, do HAGL có nhiệm vụ rất nặng nề là tái cơ cấu nợ cho bản thân HAGL và cho cả HAGL Agrico, điển hình nhất là thông qua công ty An Phú (xem thêm tại bài viết Những ‘con tin’ trong tay bầu Đức).
Một lý do quan trọng khác khiến thị giá HAG – HNG không còn “bước chung đôi” là 2 cổ phiếu này hiện mang tính đầu cơ rất cao, vì thế mà sự liên kết về diễn biến thị giá trở lên mờ nhạt do phụ thuộc vào tâm lý đầu cơ.