Trong tuần cuối của tháng 10, thị trường chứng khoán Việt Nam đã nỗ lực lấy lại toàn bộ số điểm bị mất trong 3 tuần trước đó do xu hướng đầu tư rủi ro cao lan rộng trên thị trường thế giới và tiền tệ.
Nhờ khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư tăng, thị trường chứng khoán thế giới đã cải thiện đáng kể với hiệu quả tốt nhất từ năm 1987. Bên cạnh đó, các đồng tiền châu Á cũng đột phá mạnh nhất từ năm 2009. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tâm lý tích cực vào cuối tháng có phần quá lạc quan, và chúng tôi không chắc chắn về khả năng bền vững của những đợt tăng giá này khi nhiều rủi ro vẫn đang tồn tại trong nền kinh tế trong nước.
Hơn nữa, đa phần số điểm tăng này là đến từ 5 cổ phiếu lớn nhất trên sàn HCM. Trong 3 tuần đầu tháng, hầu hết các cổ phiếu diễn biến khá đồng đều trước những thông tin chưa chắc chắn về gói giải cứu của châu Âu, khả năng suy thoái kép ở Mỹ cộng thêm tình hình kinh tế trong nước đã khiến niềm tin của nhà đầu tư vơi dần. Tuy nhiên, cũng như trong tháng 9, sự phục hồi của VNIndex là do các cổ phiếu lớn chiếm khoảng 44% vốn hóa thị trường, cụ thể là MSN, VNM, BVH, VIC và EIB. Hầu hết các cổ phiếu khác đều không diễn biến cùng chiều với những cổ phiếu này, cho thấy tâm lý nhà đầu tư cơ bản vẫn bi quan.
Tác động của 5 cổ phiếu lớn đến VNIndex
Thanh khoản trong tháng 10 thấp thứ hai kể đầu năm đến nay, giảm khoảng 50% so với tháng 9.Tuy nhiên, dù thanh khoản giảm mạnh so với tháng trước nhưng điểm phấn khởi là nhà đầu tư trong nước vẫn mua ròng khoảng 32,6 tỷ đồng (1,6 triệu USD).Trong tháng, một lượng tiền lớn đã được rút ra khỏi hệ thống ngân hàng nhưng dòng vốn ròng vào thị trường chứng khoán không tăng, cho thấy nhà đầu tư vẫn đứng ngoài thị trường chờ đợi và quan sát. Nhà đầu tư nước ngoài giảm giao dịch gần 2/3 so với tháng trước nhưng giữ vị trí mua ròng vào cuối của tháng với giá trị khoảng 29,4 tỷ đồng (1,4 triệu USD). 117,8 tỷ đồng FPT (5,6 triệu USD) mà khối ngoại mua trong tháng cũng đã góp phần tạo nên trạng thái mua ròng của khối này.
Mặc dù vẫn phải tiếp tục nỗ lực tích cực nhưng Nghị quyết 11 đã đạt được một số thành công trong việc kiềm chế lạm phát và thâm hụt thương mại trong năm nay. Trong tháng 9, thị trường trong nước giảm điểm đã giúp các số liệu định giá trở nên hấp dẫn hơn và đem lại tỷ suất đầu tư an toàn hơn cho nhà đầu tư, đặc biệt là khi bức tranh vĩ mô gần đây đã có cải thiện về tốc độ lạm phát, thâm hụt thương mại, dự trữ ngoại hối.
Tuy nhiên, những lo ngại về nợ xấu và vấn đề thanh khoản trong hệ thống ngân hàng đã thay đổi quan điểm của chúng tôi trong tháng 10. Chúng tôi tin rằng việc củng cố hệ thống ngân hàng là bước đi đúng đắn và Thông tư 34 là điều kiện tiên quyết để NHNN có hành động dứt khoát. Nếu được thực hiện hợp lý, những cải cách này có thể phát huy tác dụng tối ưu và hình thành hệ thống ngân hàng lành mạnh hơn. Tuy nhiên, quá trình tái cấu trúc có thể phát sinh nhiều vấn đề phức tạp sau khi sáp nhập, do đó, nhiệm vụ này chắc chắn sẽ còn nhiều thử thách.
Với tình hình thị trường bất động sản và chứng khoán ảm đạm như hiện nay, chúng tôi tin rằng lạm phát kỳ vọng và niềm tin vào tiền đồng vẫn là những vấn đề bức thiết cần giải quyết. Một khi chưa lấy lại được niềm tin vào tiền đồng, thị trường vẫn bị ảnh hưởng tiêu cực.
Chúng tôi kỳ vọng chính phủ sẽ tiếp tục củng cố chính sách thắt chặt tiền tệ và tỷ giá hối đoái nhằm giảm lạm phát kỳ vọng, thực thi nhiều biện pháp cứng rắn hơn để thanh lọc hệ thống ngân hàng cũng như giảm lạm phát và ổn định nền kinh tế. Cho dù thực hiện biện pháp nào, NHNN cũng cần cho thấy thị trường vẫn đang được quản lý trật tự và tập trung vào ổn định vĩ mô nhằm lấy lại niềm tin vào tiền đồng. Thêm vào đó, theo chúng tôi, chính phủ cần tập trung vào củng cố chính sách tài khóa khi chính sách mở rộng tài khóa cùng với đầu tư công không hiệu quả được cho là vấn đề gốc rễ của bất ổn vĩ mô.
Về khía cạnh tích cực, trong thời gian qua, chúng tôi đã cập nhật nhiều về thông tin một số công ty bất động sản giảm giá để có thể bán sản phẩm và tạo dòng tiền. Mặc dù còn quá sớm để cho rằng các công ty khác cũng hành động tương tự, nhưng động thái này có thể giúp những ngân hàng đã tài trợ cho các công ty này giảm nợ xấu, kích thích dòng vốn lưu thông trong nền kinh tế và nâng cao tốc độ lưu thông vốn trong hệ thống. Chúng tôi nhận thấy một số công ty bất động sản đang cố gắng thu hút vốn thông qua trái phiếu lãi suất cao với lãi suất cao hơn mức trần huy động 14% mà các ngân hàng có thể áp dụng. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi và cập nhật thêm về tình hình này trong tháng 11.
Như đã đề cập trong tháng 9, chúng tôi vẫn tiếp tục khuyến nghị nhà đầu tư mua vào cổ phiếu PVD và VHC.