Trong phiên ngày 17/7, tỷ giá trung tâm đã được NHNN điều chỉnh giảm trở lại 10 đồng/USD xuống còn 22.643 đồng/USD, sau khi tăng 5 đồng trong phiên ngày hôm trước. Tỷ giá trên thị trường cũng duy trì trạng thái ổn định suốt mấy phiên hôm nay.
Diễn biến này hoàn toàn trái ngược với xu thế tăng khá mạnh của đồng USD trên thị trường thế giới trong mấy phiên gần đây. Mặc dù giảm nhẹ trước khi Chủ tịch Fed Jerome Powell có bài phát biểu điều trần đầu tiên của mình trước Lưỡng viện Mỹ, chỉ số đồng USD vẫn đứng ở mức rất cao, đạt tới 94,37 điểm.
Điều đó cho thấy xu hướng tăng của tỷ giá trong nước thời gian gần đây chịu tác động không nhỏ từ lo ngại đồng USD sẽ tăng giá khi Fed đẩy nhanh tốc độ thắt chặt tiền tệ. Trong khi đó, cung – cầu ngoại tệ của nền kinh tế không có dấu hiệu đột biến. Thậm chí nguồn cung ngoại tệ hiện đang rất dồi dào do cán cân thương mại hàng hóa thặng dư khá lớn 3,36 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm, giải ngân vốn FDI cũng tăng mạnh, đạt 8,37 tỷ USD, kiều hối chuyển về nước cũng tăng trưởng khá, rồi còn nguồn giải ngân vốn ODA, nguồn thu từ du lịch…
Tất cả những điều đó đã góp phần giúp cán cân thanh toán tổng thể tiếp tục được cải thiện tích cực. Theo NHNN Việt Nam, cán cân thanh toán tổng thể thặng dư tới gần 9,6 tỷ USD. Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến giữa Chính phủ và các địa phương mới đây, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cũng cho biết, những tháng đầu năm, NHNN đã mua thêm được 11 tỷ USD, nâng dự trữ ngoại tệ quốc gia lên 63,5 tỷ USD.
Hiểu rõ nguyên nhân dẫn tới những biến động trên thị trường ngoại tệ nên NHNN từng đã cam kết sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp thị trường để duy trì ổn định tỷ giá. Khẳng định thêm cho cam kết này, chiều ngày 3/7, NHNN đã giảm mạnh giá bán ra USD hiện đang duy trì giá bán ra USD thấp hơn giá trần tới 272 đồng/USD thay vì chỉ thấp hơn 20 đồng như thời gian trước. Song song với đó, NHNN tiếp tục phát đi tín hiệu điều hành thông qua việc công bố tỷ giá trung tâm theo sát với diễn biến thị trường để giảm thiểu hoạt động đầu cơ, găm giữ ngoại tệ.
Những động thái điều hành chủ động và vô cùng linh hoạt của NHNN đã giải tỏa tâm lý lo ngại của thị trường. Hệ quả là tỷ giá trên thị trường đã hạ nhiệt và ổn định trở lại trong những phiên gần đây. Hiện giá bán ra ngoại tệ tại các ngân hàng chỉ vào khoảng 23.080 – 23.100 đồng/USD, thấp hơn nhiều so với mức trần cho phép là 23.333 đồng/USD. Trong khi giá mua vào chỉ ở mức 23.010 – 23.020 đồng/USD.
Theo dự báo của nhiều tổ chức trong và ngoài nước, tỷ giá trong nước sẽ tiếp tục được duy trì ổn định trong biên độ cho phép. Thậm chí, nhiều tổ chức khuyến nghị, NHNN nên chủ động điều chỉnh giảm giá đồng nội tệ để tạo lợi thế cho xuất khẩu.
Thứ nhất, USD trên thị trường thế giới rất có thể sẽ đảo chiều do Fed khó có khả năng đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất khi mà kinh tế Mỹ đang chịu những thiệt hại không nhỏ từ cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung cũng như căng thăng thương mại với nhiều nền kinh tế lớn khác. Nhiều chuyên gia cũng dự đoán, phát biểu điều trần của Chủ tịch Fed Jerome Powell trước lưỡng viện Mỹ sẽ nhấn lại quan điểm “tăng dần lãi suất” mà Fed đã kiên định bấy lâu nay.
Thứ hai, hiện cung – cầu ngoại tệ của nền kinh tế không có gì đột biến. Nguồn cung ngoại tệ được dự báo sẽ tiếp tục dồi dào nhờ thặng dư thương mại và dòng vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam.
Đặc biệt, công tác điều hành tỷ giá của NHNN ngày càng chủ động linh hoạt hơn; trong khi dự trữ ngoại hối tăng cao chẳng những là bộ gối đệm vững chắc giúp nền kinh tế chống lại các cú sốc từ bên ngoài, mà còn củng cố lòng tin của các nhà đầu tư nước ngoài và nâng cao khả năng can thiệp thị trường của NHNN.