Do vậy, tuy tăng trưởng tín dụng không cao như năm trước nhưng vẫn đảm bảo hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế bởi vốn tín dụng chảy vào nền kinh tế hiệu quả và thực chất hơn.
Vốn tín dụng chảy hiệu quả vào nền kinh tế
Theo số liệu mới nhất được Phó thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết tại cuộc họp báo mới đây, đến ngày 26/8/2014 tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống NH đạt 4,5% so với cuối 2013. Dù tăng trưởng tín dụng thấp hơn so với cùng kỳ năm 2013 gần 2%, nhưng theo Phó thống đốc Nguyễn Thị Hồng, đây là mức tăng phù hợp với sức hấp thụ của nền kinh tế. Bởi thực tế, tuy có cải thiện nhất định, nhưng nền kinh tế vẫn khó khăn, sức hấp thụ vốn còn yếu.
Phó thống đốc NHNN cũng cho biết, thời gian qua, các TCTD đã tập trung đẩy mạnh vốn vào các lĩnh vực ưu tiên, các ngành mũi nhọn góp phần không nhỏ trong tăng trưởng kinh tế như xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng tốt… Do vậy, tuy tăng trưởng tín dụng không cao như năm trước nhưng vẫn đảm bảo hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế bởi vốn tín dụng chảy vào nền kinh tế hiệu quả và thực chất hơn: theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm nay ước đạt 5,54% cao hơn so với cùng kỳ năm trước (5,14%).
Mặc dù lãi suất cho vay đã giảm nhanh, chỉ bằng 50% mức lãi suất năm 2011 và tương đương với mức lãi suất của giai đoạn 2005-2006, nhưng trong bối cảnh kinh tế khó khăn NHNN tiếp tục yêu cầu các TCTD giảm lãi suất cho vay, kể cả các khoản vay cũ.
Đến nay, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay bằng VND đã giảm 0,5% – 1,5%/năm so với cuối năm 2013, góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát và ổn định thị trường tiền tệ. Lãi suất của các khoản vay cũ tiếp tục được các TCTD tích cực điều chỉnh giảm. Đến ngày 14/8, dư nợ cho vay bằng VND có lãi suất trên 15%/năm chiếm 4,45%, dư nợ có lãi suất trên 13%/năm chiếm 12,45% tổng dư nợ cho vay bằng VND.
NHNN ổn định mức lãi suất điều hành
Mặc dù lãi suất đã ở mức thấp nhưng dường như thị trường vẫn mong muốn một mức lãi suất thấp hơn nữa. Nhất là sau động thái mới đây của một số NH giảm lãi suất huy động đã được dư luận phỏng đoán sắp tới cơ quan điều hành sẽ điều chỉnh lãi suất chủ chốt.
Trả lời vấn đề này, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc điều hành lãi suất của NHNN phụ thuộc vào diễn biến kinh tế vĩ mô và đặc biệt là chỉ số lạm phát. Thời điểm này, NHNN thấy rằng việc điều hành lãi suất hiện nay chỉ quy định trần lãi suất huy động 6%/năm đối với kỳ hạn dưới 6 tháng, còn trên kỳ hạn này các NH sẽ tự thỏa thuận với khách hàng.
Động thái một số NH giảm lãi suất huy động xuống mức dưới 6%/năm, theo đánh giá của Phó thống đốc NHNN là do TCTD tự cân đối giá vốn đầu vào, cân đối các kỳ hạn nên hạ lãi suất kỳ hạn ngắn và giữ nguyên lãi suất huy động kỳ hạn trung và dài hạn. Việc giảm lãi suất dưới mức trần cho thấy lãi suất đang được quyết định bởi cung – cầu vốn trên thị trường.
Theo tính toán của nhiều cơ quan nghiên cứu, lạm phát năm nay tăng chỉ ở mức 4,31% hoặc chỉ lên đến 5%. Vì vậy, bà Hồng cho rằng, việc duy trì trần lãi suất huy động kỳ hạn ngắn ở mức 6%/năm tiếp tục phù hợp, đảm bảo hài hòa lợi ích người gửi tiền và lợi ích của TCTD. “Từ nay đến cuối năm sẽ ổn định các mức lãi suất điều hành. Trong chừng mực nào đó, các TCTD tự cân đối vốn đầu vào và khả năng tài chính để giảm lãi suất cho vay ở mức có thể là 1-1,5%/năm”, Phó Thống đốc NHNN nhấn mạnh.
Từ nay đến cuối năm, NHNN sẽ triển khai nhiều giải pháp tín dụng để đạt mục tiêu đề ra tăng trưởng tín dụng khoảng 10%. Về những giải pháp, bà Hồng cho biết, NHNN điều hành lượng tiền cung ứng sẵn sàng cho vay tái cấp vốn đối với các chương trình tín dụng lớn như cho vay hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng, cho vay tái canh cây cà phê, tín dụng tam nông… “Chỉ có điều, đối với các chương trình tái cấp vốn tam nông còn phụ thuộc vào sự phối hợp của các Bộ, ngành liên quan. Vì lẽ đó, rất cần sự vào cuộc của các cơ quan liên quan để cùng với NHNN hỗ trợ đẩy tăng trưởng tín dụng khu vực này”, Phó thống đốc lưu ý.
Song song đó, NHNN đang xây dựng dự thảo thông tư cho vay tái cấp vốn đối với nuôi tôm và cá tra theo Quyết định 540 của Chính phủ, đồng thời tiếp tục chỉ đạo TCTD bám sát và làm việc với các DN thông qua các chương trình kết nối trên địa bàn có sự tham gia của UBND tỉnh để góp phần tháo gỡ khó khăn cho DN về tín dụng.
Tại cuộc họp báo, Phó thống đốc NHNN cũng bày tỏ mong muốn có sự phối hợp chặt chẽ của từng Bộ, ngành để tháo gỡ những vướng mắc còn tồn đọng lâu nay chưa được xử lý, như vấn đề xử lý tài sản đảm bảo hay việc đẩy nhanh cơ chế bảo lãnh cho các DN vay vốn NH. Đặc biệt, quá trình xử lý nợ đọng của ngân sách cũng cần được đẩy mạnh để hỗ trợ cho tiến trình xử lý nợ xấu của các TCTD.