English
普通话
Trong các phiên chất vấn tại những kỳ họp Quốc hội gần đây, các đại biểu đều quan tâm đến quản lý thị trường vàng và chính sách, giải pháp để huy động nguồn lực này phát triển kinh tế – xã hội.
Tháng 11/2017, tại phiên chất vấn, lần đầu tiên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng nhận được câu hỏi về giải pháp huy động 500 tấn vàng trong dân.
Từng bước chuyển hóa nguồn lực vàng
Trả lời đại biểu, Thống đốc cho rằng đây là một trong những nội dung Chính phủ đã chỉ đạo rất sâu sát và quyết liệt từ năm 2016. Trong quá trình triển khai, NHNN đã thực hiện hai đề án là đề án nghiên cứu các giải pháp để huy động nguồn lực về vàng và các giải pháp về nguồn lực ngoại tệ qua quá trình thực tiễn điều hành thời gian qua.
Tại báo cáo gửi Quốc hội về trả lời chất vấn của cử tri trong tháng 5/2018, Thống đốc cho biết NHNN đã có tờ trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo về đề án. Trong đó, NHNN cho rằng bên cạnh các giải pháp quản lý thị trường vàng, giải pháp về kinh tế vĩ mô nhằm ổn định, nâng cao giá trị VND, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh là tiền đề để thực hiện mục tiêu hạn chế tình trạng vàng hóa, từng bước chuyển hóa nguồn lực vàng thành tiền phục vụ sản xuất – kinh doanh.
Theo đó, NHNN cho rằng: “Việc chuyển hóa nguồn lực vàng là một quá trình lâu dài. Các giải pháp để chuyển hóa nguồn lực vàng cần thực hiện nhất quán, đồng bộ và từng bước.
Hiện, NHNN đã, đang nghiên cứu, phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng Đề án “Giải pháp hạn chế tình trạng vàng hóa trong nền kinh tế nhằm chuyển hóa nguồn lực vàng thành tiền phục vụ phát triển kinh tế – xã hội đến năm 2020”.
Tuy nhiên, các đại biểu chưa thỏa mãn với câu trả lời của Thống đốc NHNN. Tại kỳ họp thứ 6 đang diễn ra, vấn đề này tiếp tục được các đại biểu quan tâm.
Đại biểu Nguyễn Văn Dành (Đoàn Bình Dương) chất vấn Thống đốc Lê Minh Hưng về quản lý thị trường vàng và giải pháp cụ thể huy động nguồn vốn này?
Trả lời chất vấn, Thống đốc Lê Minh Hưng nêu lại quan điểm nhất quán của Chính phủ là tạo lập được môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, kiểm soát lạm phát ở mức thấp, duy trì và cải thiện môi trường kinh doanh để người dân, doanh nghiệp yên tâm đầu tư và sản xuất, kinh doanh hoặc gửi tiền tiết kiệm bằng VND thay vì nắm giữ những tài sản như vàng và ngoại tệ.
Ông Hưng cho rằng trong 3 năm qua, Chính phủ đã tập trung củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô và giữ được lạm phát ở mức thấp. Ngoài ra, cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh.
“Kết quả báo cáo của Chính phủ cho thấy rõ số lượng doanh nghiệp gia tăng và lượng vốn đưa vào sản xuất kinh doanh, lượng vốn đưa vào thị trường chứng khoán và lượng tiền gửi bằng VND đã tăng mạnh”, Thống đốc nói.
Kiên định chống “vàng hóa”
Có thể thấy, trong nhiều năm trước đây, Việt Nam phải tốn rất nhiều ngoại tệ để nhập khẩu vàng, cùng với đó thị trường vàng có những diễn biến gây tác động đến bất ổn vĩ mô, lạm phát và bất ổn khác trong nền kinh tế.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2008-2011, kinh tế thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, giá vàng thế giới biến động tăng, giảm mạnh (có thời điểm tăng đến 300% so với năm 2008) khiến giá vàng trong nước cũng biến động mạnh theo, gây rủi ro lớn cho cả ngân hàng thương mại và người đi vay.
Do đó, từ năm 2011- 2013, NHNN đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ để chấm dứt hoạt động huy động, cho vay vốn bằng vàng: các ngân hàng thương mại không được phép huy động vàng, cho vay vốn bằng vàng, mà chỉ được giữ hộ vàng và khách hàng phải trả phí cho hoạt động gửi vàng giữ hộ. Cùng với đó là các giải pháp quản lý thị trường vàng đã giúp nhu cầu vàng miếng trong nền kinh tế ngày càng suy giảm, trong khi tiền gửi bằng VND trong hệ thống gia tăng.
Từ năm 2014 đến nay, sức hấp dẫn của vàng miếng đã suy giảm; cung – cầu vàng miếng trên thị trường tương đối cân bằng. Thị trường không xuất hiện các “cơn sốt” vàng miếng. Trong khi đó, tiền gửi VND từ năm 2014 đến nay liên tục tăng, với tốc độ tăng hằng năm quanh mức 16-20%.
Trả lời chất vấn đại biểu Nguyễn Văn Dành, Thống đốc Lê Minh Hưng cho hay lượng tiền gửi VND khu vực dân cư tăng mạnh 3 năm qua, trong khi tiền gửi ngoại tệ giảm. Nguồn lực ngoại tệ mà người dân đang nắm giữ đã chuyển hóa sang VND, minh chứng là dự trữ ngoại hối tăng mạnh và một phần trong số này đến từ việc chuyển hóa ngoại tệ từ nguồn lực trong dân.
“Về thị trường vàng, nhiều năm gần đây, Việt Nam đã không tốn ngoại tệ nhập khẩu vàng, thị trường vàng ổn định và vẫn đáp ứng được nhu cầu nắm giữ của người dân nhưng không gây bất ổn vĩ mô và tốn kém nguồn lực. Kết quả này cho thấy những bước đi của NHNN là đúng hướng. Thời gian tới, chúng tôi kiên định thực hiện các giải pháp này, tiếp tục củng cố lòng tin vào chính sách vĩ mô của Chính phủ và NHNN”, ông Hưng khẳng định.