English
普通话
Theo dự kiến ban đầu, Vietcombank được phép bán 10% cổ phần cho nước ngoài, nhưng do điều kiện chọn lựa đối tác cũng như thời gian nắm giữ và quy định của Nhà nước về giá cổ phiếu quá chặt chẽ, cuối cùng việc thương lượng thành công chỉ dừng ở mức 3%.
Vietcombank đang là một trong những doanh nghiệp niêm yết kinh doanh hiệu quả với lợi nhuận trước thuế năm 2018 đạt 18.000 tỉ đồng. Ngân hàng cũng đã “giữ lời hứa” với cơ quan quản lý ngành khi cuối năm tăng trưởng tín dụng ở mức 14,9% sau khi cuối quí 3-2018 đã hơi nhích lên trên hạn mức được phân bổ là 15,15%.
Nếu tất cả doanh nghiệp trên sàn đều có mức tăng trưởng kinh doanh ấn tượng như Vietcombank thì VN-Index năm 2019 có thể sẽ đứng vững trước những “sóng gió” của thị trường tài chính thế giới. Tuy nhiên, chứng khoán không phải là một cái chợ bình thường. Nó là một cái chợ đặc biệt, nơi các loại hàng hoá là cổ phiếu được mua bán dựa trên niềm tin vào tương lai và nỗi ám ảnh của quá khứ. Chính vì giá trị các cổ phiếu vô cùng khác nhau và niềm tin đặt vào chúng lại được san sẻ ở những cung bậc thăng trầm, nên dự báo chính xác ở một mức nhất định về chứng khoán là điều dường như không thể.
Nền kinh tế Việt Nam hiện nay có độ mở lớn và phụ thuộc cao vào xuất nhập khẩu với hai đối tác hàng đầu là Mỹ và Trung Quốc. Trong khi Việt Nam xuất siêu vào Mỹ, thì chúng ta lại nhập siêu từ Trung Quốc, mà hai quốc gia này lại đang trong tình trạng chiến tranh thương mại. Chứng khoán Mỹ và Trung Quốc chịu ảnh hưởng sâu sắc từ diễn biến cuộc chiến thương mại, khiến cho chứng khoán cả thế giới bị cuốn vào vòng xoáy lên xuống phập phồng. VN-Index không thể nào nằm ngoài tác động đó.
Các công ty chứng khoán hàng đầu trong nước đều đã phát hành báo cáo nhận định thị trường năm nay với dự báo khả quan nhất là “VN-Index sẽ không thấp hơn năm 2018”. Một số báo cáo nhấn mạnh thị trường quí 1 sẽ tiếp tục khó khăn như quí 4 của năm ngoái.
Vậy vấn đề thực sự của chứng khoán Việt nằm ở đâu?
Cá nhân người viết bài này cho rằng trong “cơn bão” xoay vần của tài chính bên ngoài, các cổ phiếu đều cần chịu mức chiết khấu đủ mạnh để hấp dẫn nhà đầu tư sẵn sàng gửi tiết kiệm vào chứng khoán thay vì gửi tiết kiệm ngân hàng. Sự chiết khấu được nhìn nhận một phần ở chỉ số P/E. Công ty SSI nhận xét chỉ số P/E năm 2019 của các cổ phiếu chủ chốt VN30 sẽ ở mức 13 lần để thu hút nhà đầu tư mua vào. Những công ty kinh doanh hiệu quả và lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu EPS cao, thì mức chiết khấu của thị giá cổ phiếu sẽ thấp, thậm chí không có chiết khấu. Bên cạnh đó, nhà đầu tư sẽ chọn lựa những doanh nghiệp trả cổ tức tiền mặt cao, cỡ 20%/năm trở lên trên thị giá cổ phiếu tầm 20.000 đồng.
Có một điểm cần phải lưu ý đối với thị trường tiền tệ nội địa: thời kỳ lãi suất thấp đã chính thức đi qua. Để điều hành tỷ giá đúng định hướng, đặt quyền lợi quốc gia lên trên hết, Ngân hàng Nhà nước chắc chắn sẽ duy trì sự chênh lệch lãi suất tiết kiệm tiền đồng và ngoại tệ ở mức đảm bảo dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp nước ngoài vẫn chảy vào Việt Nam. Giả sử biến động tỷ giá hối đoái và lạm phát năm nay tổng cộng khoảng 6,5-7%, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng trở lên sẽ dần dịch chuyển về mức 9,5-10%/năm. Quá khứ đã chỉ ra khi tỷ giá tương đối ổn định và lãi suất tiền gửi đồng Việt Nam cao, dòng vốn ngoại sẽ chảy vào trong nước để tận dụng kinh doanh chênh lệch lãi suất (carry trade).
Sự khác biệt trong quá khứ là khi đó lãi suất đô la Mỹ bên ngoài thấp, còn bây giờ lãi suất đô la Mỹ đang cao và còn có thể cao hơn. Những ngày đầu tháng 1-2019 Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) ông Jerome Powell tuyên bố về khả năng Fed sẽ “kiên nhẫn” hơn với việc tăng lãi suất. Dẫu vậy đo độ kiên nhẫn của Fed là việc rất gian nan. Kinh tế Mỹ được dự báo tăng trưởng 2,6% năm 2019 thay vì 2,9% trước đó. Chưa kể các chính sách kinh tế, xã hội, chính trị của Tổng thống Donald Trump là chưa có tiền lệ. Điều này khiến thị trường chứng khoán Mỹ biến động với cường độ cao một cách “hoang dại” như nhận định của nhiều chuyên viên tài chính quốc tế.
Sự tính toán thiệt hơn của nhà đầu tư trong nước đối với chứng khoán sẽ trở nên chi li, có thể cả dè dặt và keo kiệt. Đầu năm 2018 gửi tiết kiệm 12 tháng được hưởng lãi suất 7,5%/năm và VN-Index giảm 9,4%, khoảng cách giữa gửi tiền vào ngân hàng và đầu tư cổ phiếu nói chung lên tới 17% – một sự “thủng túi” không hề nhỏ.
Chứng khoán giờ đây phải đối mặt cận kề hơn với sự cạnh tranh của các kênh đầu tư khác và có lẽ nó đang, tiếp tục là sân chơi của các nhà đầu tư giá trị. Trong một thị trường giá xuống (bear market), ngay cả những cổ phiếu mạnh cũng không thể cưỡng lại được xu hướng chung. Vì thế đầu tư giá trị vẫn cần phải đi kèm một yếu tố quyết định là thời điểm giải ngân. Sự kiên nhẫn luôn là một ưu thế!