Ở top đầu vẫn là cuộc đua song mã giữa SSI và HSC với thị phần lần lượt đạt 15,79% và 11,51%, đây cũng là 2 công ty chứng khoán (CK) duy nhất có thị phần ở mức “2 con số” (trên 10%). 6 vị trí dẫn đầu thị phần của quý III này cũng không có sự thay đổi so với quý trước. Nghĩa là chen chân được vào top 10 đã khó, top 5 còn khó hơn và tất nhiên top 2 là cực khó. Nếu như top đầu có sự ổn định cũng như thể hiện vị thế của mình thì ở nửa sau của bảng xếp hạng lại có những cuộc bứt phá, đổi ngôi rất thú vị.
Nếu như trong quý II/2018, Mirae Asset gây bất ngờ khi lọt vào top 10 thì quý III/2018 đã không còn giữ được, thay vào đó là sự trở lại của BSC. Dùng từ trở lại cho BSC bởi lẽ xét về cả thâm niên, vị thế thì BSC là một trong những công ty CK vào loại lớn và lâu đời bậc nhất thị trường.
Tuy nhiên, xem xét đến thị phần của BSC trong quý III/2018 là 3,09% so với 15,79% của SSI (dẫn đầu) sẽ thấy một sự chênh lệch rất lớn. Điều này chỉ ra rằng, ngay cả ở trong top đầu chăng nữa thì mức chênh lệch thị phần là không nhỏ, sự phân hóa vẫn diễn ra rất khắc nghiệt. Thị phần hơn 3% của BSC là đủ để đưa công ty CK này lọt vào top 10 cũng có thể xem là tiêu chuẩn để các công ty CK khác, với tham vọng mở rộng thị phần hướng đến.
Hiện nay, một phòng giao dịch với nhân sự đủ mạnh, trưởng phòng giàu kinh nghiệm, quan hệ rộng, môi giới thạo việc có thể đem lại thị phần khoảng 1%, thậm chí còn hơn như vậy. Thế nên để có 3% thị phần đối với một công ty CK không phải là điều gì quá xa vời. Nhưng vấn đề ở đây là sau khi vào được top 10 thì các công ty CK sẽ có chiến lược như thế nào.
Thống kê chỉ ra rằng có không ít công ty sau đó một thời gian lại “lặn” khỏi bảng xếp hạng. Lý do thì cũng khá nhiều, chẳng hạn: Lọt được vào top 10 để lấy thành tích là đủ, công ty tự tìm khách hàng và có cách hoạt động riêng cho mình; nhưng cũng có trường hợp vì chi phí bỏ ra để giành thị phần quá lớn, đến khi vào được top 10 thì công ty lại phải chi tiêu dè xẻn hơn nên sau đó bị đối thủ khác lấy chỗ.
Trong 4 vị trí cuối cùng của bảng xếp hạng (từ thứ 7 đến 10) mức độ chênh thị phần là không lớn, khi đều ở mức trên 3%. Đó cũng là lý do, mức độ cạnh tranh trong khu vực này rất gay gắt, nếu như trong quý II năm nay thị phần của BSC xếp ở thứ 10 thì trong quý III đã tăng lên vị trí thứ 7.
Tuy nhiên để từ nhóm nửa sau của bảng xếp hạng top 10 có thể vươn lên top trên (top 5) cũng không phải đơn giản vì để đạt được vị trí này, thị phần cũng phải ở mức trên dưới 6%.
Giữ vị trí số 5 về thị phần trong quý III tại HoSE chính là MBS với 5,93%, nghĩa là một công ty CK chỉ với thị phần hơn 3% nếu muốn vươn lên vị trí trong top 5 thì phải mở rộng thị phần mình lên gần gấp đôi mà điều này là cực kỳ khó khăn trong ngắn hạn. Mặt khác, khi thị phần của công ty CK này được mở ra thì công ty khác cũng không thể ngồi yên.
Tuy nhiên, bảng xếp hạng thị phần môi giới cổ phiếu và chứng chỉ quỹ giờ không chỉ là mục tiêu duy nhất mà các công ty CK hướng đến khi hơn 1 năm qua đã xuất hiện CK phái sinh với sản phẩm là hợp đồng tương lai. Bảng xếp hạng phái sinh cách đây không lâu đã chỉ ra rằng đứng đầu ở thị trường cơ sở không đồng nghĩa với việc cũng có thứ hạng đó ở thị trường phái sinh. Điều này cũng mở ra cơ hội cạnh tranh mới, và cũng thuận lợi hơn cho các công ty CK bởi ở sản phẩm, thị phần mới thì cơ hội gần như chia đều cho các công ty nỗ lực đầu tư.