English
普通话
Tức với sóng tăng bắt đầu từ giữa tháng 8/2011, thì phải đến giữa tháng 11/2011 sóng giảm mới hoàn thành chu kỳ vận động của nó.
Lại một tháng Mười nữa đang trở lại. Lại một tháng Mười nữa chứng kiến thời tiết mát mẻ, còn riêng với vùng Nam bộ thì đó là khoảng thời gian đẹp nhất trong năm. Thế nhưng oái oăm thay, tháng Mười năm nay lại vẫn vương vấn cái khí sắc gần tương tự như thời kỳ này năm trước.
Chẳng phải vô tình khi gợi nhớ lại một kỷ niệm buồn. Tháng Mười năm 2010 được đánh dấu như bước đi đầu tiên của thời kỳ quá độ trong chu kỳ đi xuống của thị trường chứng khoán Việt Nam. Tất nhiên, trước đó – từ tháng 5/2010, thị trường đã đổ dốc rất mạnh, nhưng chưa có nhiều nhà đầu tư nhận rõ tình trạng “bất bình đẳng giàu nghèo” lan rộng giữa hai sàn HOSE và HNX.
Chỉ từ tháng 8/2010, đường biểu diễn của thị trường mới thật sự tạo nên một nghịch lý khi chỉ số VNI được kéo ngang bằng sự xuất hiện lần đầu tiên của chiến thuật làm giá những cổ phiếu có vốn hóa siêu lớn như MSN, VIC, BVH. Trong khi đó, chỉ số HNX cắm đầu đi xuống, để chỉ trong chu kỳ 3 tháng (từ tháng 8 đến tháng 11/2010), HNX đã mất đến 30%, trong lúc VNI chỉ giảm về xấp xỉ đáy cũ.
Thời kỳ trên được coi là là cơn ác mộng đầu tiên của một giai đoạn đổ dốc không ngừng mà kéo dài cho đến tận ngày nay. Giờ đây, cũng là tháng Mười, cũng là bầu không khí bàng bạc của thị trường. Bất chấp làn không khí trong lành mỗi buổi sáng, nhà đầu tư bước chân vào sàn vẫn mang nặng cảm giác đau tim, không biết mình còn tồn tại được bao lâu nữa trong một thị trường mà bất cứ ngày nào cũng có thể trở nên thời khắc của sự phản bội.
Chính trong màn bi hài kịch đầu tiên xảy ra vào cuối năm 2010, người ta đã chứng kiến nhiều đại gia – những nhà đầu tư sành sỏi và thậm chí còn rất chuyên nghiệp – đã gục ngã với thanh kiếm đòn bẩy tài chính còn nguyên trên tay. Không ai ngờ nhóm tạo lập thị trường đã chơi một đòn ác hiểm đến thế.
Nhưng đó chưa phải là tất cả của tất cả. Từ đó đến nay, thời gian đã trôi qua gần một năm, để tính từ thời điểm bi kịch đầu tiên thì sau đó, tất cả những người không dùng đòn bẩy tài chính cũng không thoát khỏi cạm bẫy của nhóm tạo lập thị trường. Cho đến giữa năm nay, những nhà đầu tư còn giữ được giá trị cổ phiếu khoảng 30% đã được xem là an ủi, còn giữ được 40% đương nhiên được xem là thành công lớn. Đa phần những người khác đã mất đến 80%, thậm chí 90% tiền bạc trong tài khoản của họ.
Cuối tháng trước, đầu tháng này, có ai đó vẫn khấp khởi hy vọng, hoặc cố gắng hy vọng vào một tháng Mười đón sóng. Chân thành mà nói, hy vọng về đáy dài hạn của thị trường vẫn tồn tại vào bất cứ lúc nào, bởi thị trường có thể lập đáy vào bất cứ thời điểm nào mà nhóm tạo lập thị trường đã thỏa mãn với những kết quả mà họ đạt được.
Nhưng vào tháng Mười này, dường như vẫn chẳng có gì thay đổi trong chiến thuật như tháng Mười năm 2010. Vẫn là những khuôn mặt BVH, MSN, VIC, vẫn là cái đòn nâng lên hạ xuống không biết mệt mỏi, khiến cho nhà đầu tư nhỏ lẻ bị kéo tuột từ ngưỡng tâm lý này đến ngưỡng tâm lý kia, với tâm trạng chán nản đến cùng cực mà hệ quả báo tháo có thể phát sinh vào bất kỳ lúc nào.
Sự an ủi duy nhất đối với sàn Hà Nội vào tháng Mười này có lẽ chỉ là tỷ lệ biến động giảm của HNX đã được kéo về gần ngang bằng với VNI. Nhưng sự an ủi đó xét ra cũng đã quá trễ: tính từ đỉnh phục hồi vào tháng Mười (ngẫu nhiên cũng là tháng Mười!) năm 2009, tới nay chỉ số HNX đã mất đến 70% trong khi VNI chỉ mất 40%. Vì thế, một hình ảnh công bằng được tái lập cho HNX âu cũng là lẽ thường tình. Người đi săn không nên dồn kẻ bị săn vào tận chân tường!
Nếu có thể, cũng nên viện ra một sự an ủi khác đối với chứng khoán: trong chuyến “du ca” vào tháng Mười này, chỉ số chứng khoán đã có người bạn đồng hành mà nó vẫn thường ghét cay ghét đắng. Đó là giá vàng trong nước.
Từ đầu năm 2011 đến nay, trong khi chứng khoán không có nổi một lần cất cánh cho đàng hoàng, thì giá vàng đã nghiễm nhiên trở thành nhân vật chính trên sân khấu với những cú bay kỳ diệu mà đã làm lợi lộc không ít cho những nhà đầu tư chọn vàng thay cho cổ phiếu. Chỉ từ tháng 9/2011, giá vàng mới tạm hình thành cái nguy cơ bong bóng mà đổ dốc.
Tuy nhiên, đến khi giá vàng trong nước cũng bắt đầu không ngóc lên được cho dù giá vàng thế giới vẫn tiếp tục tăng răng cưa, thì có thể nói tất cả các kênh đầu tư đều bị đóng cửa. Nhưng sự đau khổ của chứng khoán còn tiếp tục được nhân rộng khi vàng có vẻ như vẫn được nhà đầu tư và người dân ăc chắc mặc bền ưu ái hơn dù nó đang ở vùng đỉnh, so với mặt bằng một số cổ phiếu nhỏ gần như đã cầm chắc đang ở vùng đáy của đáy.
Tình thế ngược ngạo trên cũng phản ánh tâm lý của người dân tôn trọng vàng và đất – những thứ được xem là tài sản, trong khi ngày càng phản cảm với tình cảnh phát hành cổ phiếu vô tội vạ trên thị trường, biến chứng khoán thành một cái gì đó không hề có “tính bản vị” cho sinh nhai của loài người. Chính vì thế, bất chấp mặt bằng giá cổ phiếu đã thấp đến mức khó có thể thấp hơn, ngày càng nhiều nhà đầu tư thẫn thờ quay lưng với nó. Trạng thái này cũng được kích động không nhỏ bởi động tác đóng cửa văn phòng giao dịch và cho nghỉ việc nhân viên của các công ty chứng khoán.
Hãy trở lại với tháng Mười năm nay. Đồng ý là thị trường có thể sẽ lập vùng đáy dài hạn vào một thời điểm nào đó sắp tới, hoặc có thể đã lập từ giữa tháng 8/2011. Nhưng triển vọng đó chỉ có thể đi kèm với điều kiện cần là nhóm tạo lập thị trường đã hoàn thành “sứ mạng” của họ.
Ở một khía cạnh khác, nếu tháng Mười năm nay tương ứng với tháng Mười năm ngoái chí ít về mặt thời gian diễn biến, thì chúng ta có thể cứ lấy 3 tháng suy giảm của thời kỳ năm trước làm 3 tháng giằng co của thời kỳ năm nay. Tức với sóng tăng bắt đầu từ giữa tháng 8/2011, thì phải đến giữa tháng 11/2011 sóng giảm mới hoàn thành chu kỳ vận động của nó (thời điểm này lại ngẫu nhiên trùng với thời điểm tương tự vào năm 2008!?). Khi đó, một sóng tăng khác mới có hy vọng được hình thành.