English
普通话
Theo chia sẻ của một chuyên viên phân tích từ Công ty chứng khoán SSI, thanh khoản trên các sàn sụt giảm có thể được lý giải do một phần dòng tiền đã dịch chuyển từ thị trường cơ sở sang thị trường phái sinh.
Số liệu thống kê cho thấy tháng 5, giá trị giao dịch của thị trường phái sinh đã tăng gấp 2,3 lần so với tháng 4, đạt mức bình quân 7.400 tỷ đồng/phiên. Giao dịch của thị trường phái sinh vượt cao hơn thị trường cơ sở được thể hiện rõ nét ở phiên (30/5) khi có tới 114.000 hợp đồng được giao dịch, tương đương với 10.446 tỷ đồng giá trị hợp đồng, một mức kỷ lục. Ngoài ra, trong bối cảnh giá xuống đã tạo điều kiện cho các hợp đồng tương lai phát huy lợi thế giao dịch hai chiều và giao dịch T+0 vượt trội so với thị trường cơ sở.
Bước sang tháng 6 chỉ số thị trường có phần hồi phục so với tháng trước, nhưng khối ngoại liên tục bán ròng, gia tăng sức ép lên thị trường. Điểm sáng duy nhất là các quỹ ETF đang có động thái mua vào khá tích cực. Như vậy, nhà đầu tư nên làm gì khi định giá của thị trường được đưa về mức hợp lý?
Chẳng hạn như định giá của một số nhóm cổ phiếu trụ cột đã có xu hướng giảm rõ rệt trong thời gian qua, như P/E (giá trên lợi nhuận) của nhóm ngân hàng đã giảm từ mức 20.2x vào cuối tháng 2 về 13.5x vào cuối tháng 5. P/E của nhóm bất động sản cũng giảm về 16.7x vào cuối tháng 5, nhưng vẫn cao hơn so với mức 15x vào cuối tháng 9 năm ngoái do thị trường bất động sản được kỳ vọng tăng cao. P/E của nhóm dầu khí cũng giảm mạnh từ mức 24.6x cuối tháng 1 năm nay về còn 16,7x trong thời gian gần đây. Trong khi nhóm chứng khoán đang giao dịch ở định giá khá thấp ở 10x, giảm đáng kể so với cuối tháng 9 năm ngoái nhờ tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng.
Theo các chuyên gia, định giá của các nhóm cổ phiếu dẫn dắt thị trường gần đây được cho là đã về mặt bằng hợp lý, chính điều này đã giúp kích thích lực mua tạo ra những phiên phục hồi gần đây. Có quan điểm cho rằng, thị trường đang trải qua giai đoạn phân phối lại tài sản khi khối lượng lớn cổ phiếu được niêm yết trong thời gian ngắn làm thay đổi cục diện thị trường. Điển hình, những thương vụ chào sàn cổ phiếu VHM (Vinhomes) và TCB (Techcombank) được niêm yết với giá trị tương ứng 246.000 tỷ đồng và 149.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, nhiều cổ phiếu có kế hoạch chuyển sàn niêm yết như: ACV, HVN, BSR, GVR, POW, PGV. Hay các doanh nghiệp đang rục rịch lên sàn như VEAM, Thaco… với tổng giá trị ước tính hơn 500.000 tỷ đồng. Điều này đã có những tác động không nhỏ làm thay đổi cơ cấu thị trường cũng như tỷ trọng danh mục của các chỉ số.
Theo phân tích của nhóm chuyên gia SSI, nhiều quỹ đầu tư phải cân đối lại danh mục bằng cách bán ra lượng đang nắm giữ để mua vào các cổ phiếu mới, cũng giúp lý giải một phần nguyên nhân khối ngoại liên tục bán ròng trên sàn đã gây áp lực lớn lên các cổ phiếu cũng như chỉ số chung một cách có hệ thống.
Sự góp mặt của nhiều cổ phiếu lớn cũng làm gia tăng mức độ tập trung của thị trường vào nhóm cổ phiếu trụ cột. Sau khi TCB niêm yết, top 10 cổ phiếu lớn nhất sàn HoSE bao gồm: VIC, VHM, VNM, VCB, GAS, SAB, TCB, CTG, BID và HPG chiếm 57,8% giá trị vốn hóa toàn sàn, Top 20 cổ phiếu chiếm tới 78% giá trị sàn HoSE. Mức độ tập trung này lớn hơn rất nhiều so với các thị trường trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines với tỷ trọng tương ứng 53%, 59% và 66% thuộc về top 20.
Sự tham gia niêm yết của cổ phiếu VRE và VHM thời gian qua, hiện 3 cổ phiếu của Tập đoàn Vingroup đã chiếm tới 22% tỷ trọng vốn hóa toàn sàn và 14% thanh khoản toàn sàn TP.HCM. Trong khi đó, lợi nhuận nhóm này chỉ tương đương 7% tổng lợi nhuận toàn thị trường. Do đó, nhóm Vingroup với định giá P/E rất cao trên 50x đã kéo định giá toàn thị trường và ảnh hưởng đáng kể đến cách nhìn nhận của nhà đầu tư. Nếu không tính nhóm này, P/E VN-Index chỉ vào khoảng 15.1x vào cuối tháng 5.
Bên cạnh đó là nhóm cổ phiếu ngân hàng. Khi TCB chưa niêm yết trên sàn, nhóm cổ phiếu ngân hàng chiếm khoảng 22% giá trị vốn hóa sàn HoSE và chiếm 27,5% giá trị giao dịch và 29% tổng lợi nhuận toàn sàn. Nhóm ngân hàng hiện vẫn là nhóm chi phối thị trường lớn nhất, nên mỗi rủi ro của hệ thống ngân hàng đều ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán.
Cho đến thời điểm này hai nhóm cổ phiếu ngân hàng và bất động sản mặc dù không phải đại diện cho nền sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế thực, nhưng lại đang chi phối thị trường chứng khoán rất mạnh.