Liệu có "sóng" kết quả kinh doanh quý 3?

Không nhiều ấn tượng

Đến thời điểm này, khá nhiều công ty niêm yết đã công bố kêt quả kinh doanh quý 3 và lũy kế 9 tháng. Một số công ty khác báo cáo số liệu ước tính. Nhìn chung ngoài một số công ty thông báo hoàn thành sớm kế hoạch năm, đa số còn lại có những con số “làng nhàng”, không gây ấn tượng được cho thị trường.

Đạt mức lợi nhuận tốt vẫn không nằm ngoài dự đoán là nhóm doanh nghiệp khai thác cao su tự nhiên. Công ty Cổ phần Cao su thống nhất (TNC) thông báo kết quả kinh doanh ước thực hiện 9 tháng với con số 151 tỷ đồng doanh thu và 76 tỷ đồng lợi nhuận. Riêng mức lợi nhuận, sau khi đã điều chỉnh từ 49,6 tỷ đồng lên 75 tỷ đồng, công ty vẫn vượt kế hoạch năm.

Cao su Phước Hòa (PHR) cũng ước lợi nhuận lũy kế 9 tháng đạt 632 tỷ đồng (vượt kế hoạch năm 2,6%. Cao su Đồng Phú (DPR) 9 tháng đạt tổng lợi nhuận 450,5 tỷ đồng, vượt 2% chỉ tiêu năm.

Nằm ngoài nhóm cao su tự nhiên, cũng có một số doanh nghiệp cán đích sớm kế hoạch lợi nhuận. Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản An Giang (AGF) 9 tháng ước đạt doanh thu 2.000 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 80 tỷ đồng. AGF còn có triển vọng tạo lợi nhuận đột biến nhờ thanh lý tài sản (bất động sản) dự kiến thu về 42 tỷ đồng vào cuối năm. Riêng Công ty Phát triển hạ tầng Vĩnh Phúc (IDV) mới 9 tháng đã vượt tới 28% kế hoạch năm với mức lợi nhuận lũy kế 9 tháng khoảng 16,7 tỷ đồng.

Ngoài những con số nói trên, phần lớn những doanh nghiệp đã công bố số liệu ước tính 9 tháng chỉ ở mức bình thường, làm ăn có lãi. Một điểm nữa khiến thị trường không có nhiều hứng thú với kết quả lợi nhuận – trừ trường hợp thực sự ấn tượng – là mục tiêu đề ra đầu năm khá thấp. Thậm chí nhiều doanh nghiệp đã chủ động giảm chỉ tiêu lợi nhuận để dễ bề hoàn thành kế hoạch.

Chờ vào cổ phiếu đầu cơ?

Kết quả kinh doanh quý 3 thường được xem là quan trọng vì nó giúp giới đầu tư ước đoán hoạt động cả năm. Tuy nhiên, có vẻ như kết quả kinh doanh quý năm nay được tung ra không trúng thời điểm, nói đúng hơn là không bắt được mạch quan tâm của thị trường và do đó không tạo nhiều dấu ấn.

Thông lệ các năm trước, kết quả kinh doanh quý 3 thường tạo điều kiện cho thị trường có sóng sớm do kỳ vọng của nhà đầu tư đi trước. Sóng tăng tháng 8 và tháng 9 vừa qua lại hoàn toàn không xuất phát từ thông tin kết quả kinh doanh mà đúng hơn là “sóng kỳ vọng giảm lãi suất”. Mạch quan tâm của thị trường hướng nhiều đến các vấn đề vĩ mô hơn là câu chuyện vi mô của doanh nghiệp.

Nhóm cổ phiếu cao su là một ví dụ cho sự ngược sóng. Bất chấp kết quả kinh doanh đã được công bố rất tốt, những cổ phiếu cao su hầu như không chịu nhúc nhích tăng mà lại giảm theo xu thế thị trường chung. AGF tăng được khoảng 21% từ cuối tháng 9 đến nay, tức là tăng sớm hơn một chút so với thông tin lợi nhuận được công bố và đến hôm nay (10/10) có dấu hiệu chững lại. Tuy nhiên trong “sóng lãi suất” trước đó, AGF hầu như không đem lại chút lợi nhuận nào trong khi nhiều cổ phiếu tăng hàng chục phần trăm.

Dự báo kết quả kinh doanh của nhiều tổ chức lại không cho rằng thị trường sẽ quan tâm đến con số. “Kết quả kinh doanh qúy 3/2011 sẽ được công bố trong tháng 10, một kết quả xấu cho toàn thị trường đã được dự báo từ trước. Chúng tôi cho rằng kết quả kinh doanh sẽ không tác động nhiều đến biến động của giá cổ phiếu, nếu có cũng xảy ra ở những doanh nghiệp có kết quả kinh doanh mang tính đột biến theo chiều hướng tốt”, công ty chứng khoán Rồng Việt nhận xét.

Báo cáo mới đây của công ty chứng khoán SME lại cho rằng “nếu kết quả kinh doanh của một số nhóm cổ phiếu có yếu tố đầu cơ như ngành chứng khoán vượt kỳ vọng, thị trường sẽ quay trở lại thời kỳ sôi động”.

Có vẻ như những quan sát này mang tính thị trường nhiều hơn là từ góc độ phân tích cơ bản. Trong các đợt tăng trưởng gần đây, những cổ phiếu đầu cơ lại thu hút sự chú ý và mang tính dẫn dắt thị trường, hơn là các mã có cơ bản tốt. Đó là vì thị trường ưa thích sự bất ngờ. Điểm thứ hai là các mã đầu cơ luôn thu hút một tỷ trọng rất lớn nguồn vốn trên thị trường. Dòng vốn đổ vào nhóm này càng nhiều tức là mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư càng lớn.

Vậy nhóm cổ phiếu chứng khoán liệu có đem lại sự đột biến nào trong quý 3? Hiện mới có một số thông tin công bố sớm như AGR dự kiến lãi 90 tỷ đồng trong 9 tháng nhờ mảng kinh doanh trái phiếu. HCM hôm nay vừa công bố lũy kế 9 tháng đạt 177,8 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, trong đó quý 3 đạt 68,2 tỷ đồng. Kết quả này không ấn tượng lắm vì dù tăng so với cùng kỳ năm ngoái nhưng tính chung 9 tháng lợi nhuận trước thuế lại giảm khoảng 7%.

Kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán còn lại vẫn còn là ẩn số lớn và hứa hẹn sẽ tạo bất ngờ. Thanh khoản cuối tháng 8 và đầu tháng 9 rất cao, đồng nghĩa với khả năng nguồn thu từ phí môi giới được cải thiện. Các doanh nghiệp có thị phần lớn sẽ chiếm ưu thế. Mảng tự doanh dự kiến chí ít cũng giúp nhiều công ty bớt lỗ nhờ hoàn nhập dự phòng nếu chốt lời đúng thời điểm.

Tuy nhiên, thông tin mới đây từ Vụ Quản lý kinh doanh (Ủy ban Chứng khoán) lại khá bất ngờ: số công ty chứng khoán lỗ trong quý 3 là gần 80, còn số công ty lỗ lũy kế hết quý 3 là gần 70. Dĩ nhiên với 105 công ty chứng khoán, giới đầu tư vẫn kỳ vọng những công ty đã niêm yết nằm trong nhóm “khá khẩm” hơn. Một thống kê sơ bộ riêng trên HSX từ 15/8 đến 15/9 vừa qua, hoạt động tự doanh vẫn bán ròng trên 82 tỷ đồng.

Như vậy, cũng không loại trừ khả năng nhiều công ty chứng khoán không kiếm được lợi nhuận đáng kể trong sóng tăng cuối quý 3, nếu có chỉ là cắt lỗ và hoàn nhập dự phòng.