Lạm phát giảm nhưng chưa bền vững

Thậm chí theo ông Nguyễn Đức Hùng Linh – Giám đốc Phân tích & Tư vấn đầu tư Khách hàng Cá nhân thuộc Công ty cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI), hiện tại lạm phát chưa phải là mối lo chính cho kinh tế Việt Nam 2018. Nhận định như vậy vì theo ông Linh, các nhân tố khiến giá cả tăng gồm giá lương thực, thực phẩm và giá dầu đều đã tăng lên mức đỉnh và khó có thể tăng tiếp.

Phân tích cụ thể hơn chuyên gia nay cho biết, những tháng đầu năm giá lương thực tăng chủ yếu do giá gạo tăng khi xuất khẩu gạo của Việt Nam thuận lợi nhờ có được nhiều hợp đồng xuất khẩu mới trong năm 2018. Tuy nhiên sang tháng 7, do tình hình nhập khẩu của Trung Quốc chậm lại, giá gạo đã bắt đầu giảm.

Trong khi đó, giá thịt lợn hiện tại đã lên đến mức cao so với thời kỳ trước khủng hoảng. Ở mức giá này, người chăn nuôi đã có lãi và vì vậy có thể kiểm soát được nguồn cung, không để giá thịt lợn tiếp tục tăng. Ở thị trường Trung Quốc, giá thịt lợn đang ở mức thấp nhất nhiều năm nên cũng không có lo ngại nhập khẩu lạm phát từ Trung Quốc.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia vẫn tỏ ra thận trọng cho rằng, sự giảm tốc của lạm phát trong tháng 7 vừa qua chỉ là nhất thời (chủ yếu do giá dịch vụ y tế giảm) trong khi còn nhiều yếu tố tạo áp lực tăng lạm phát cả ở trong nước (như lương tăng từ 1/7 và có thể chỉ thực sự phản ánh tác động bắt đầu từ tháng 8; giá dịch vụ giáo dục tăng khi vào năm học mới; diễn biến giá hàng hóa trong nước và nước ngoài vẫn trong xu hướng tăng, giá dầu vừa tăng…) và ngoài nước (căng thẳng thương mại Mỹ – Trung tiếp tục trong khi các bất ổn trên thế giới khác như vấn đề Mỹ cấm vận xuất khẩu dầu mỏ của Iran…).

TS. Cấn Văn Lực – thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính – Tiền tệ quốc gia nhận định, lạm phát giảm trong tháng 7 là nhờ một vài tác động cụ thể như giảm giá dịch vụ y tế giảm chứ chưa phản ánh tính xu thế. Còn xu thế năm nay thì áp lực lạm phát vẫn khá lớn. Giá cả hàng hóa thế giới, giá xăng dầu vẫn trong xu hướng tăng (giá dầu từ đầu năm đến nay đã tăng khoảng 25% và giá các hàng hóa cơ bản khác dự kiến năm nay cũng tăng khoảng từ 5% đến 7%).

Trong nước, vẫn có một số mặt hàng trong lộ trình tăng giá, trong khi cũng chưa thể dự đoán đầy đủ được hiện tượng thiên tai năm nay sẽ diễn biến như thế nào. Nếu thiên tai tiếp tục xuất hiện nhiều và lớn thì đương nhiên sẽ khiến giá cả thực phẩm tăng lên.

Đồng quan điểm trên, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng vẫn còn rất nhiều yếu tố trên thị trường thế giới có thể tác động đến lạm phát, đặc biệt là giá dầu thô. “Hiện tại khủng hoảng quan hệ Iran – Mỹ thì nhiều khả năng sắp tới Mỹ sẽ có thêm nhiều trừng phạt mạnh hơn nữa với Iran mà đây là nước xuất khẩu dầu lớn nên sẽ ảnh hưởng tới thị trường dầu mỏ theo hướng đẩy giá lên. Giá dầu tăng lên sẽ ảnh hưởng tới Việt Nam ngay lập tức”, TS. Hiếu nói và cho biết:

Vì vậy các chuyên gia cho rằng, vẫn cần rất cẩn trọng trong đối phó với lạm phát trong những tháng tới. TS. Hiếu khuyến nghị do lạm phát tăng chủ yếu là do chi phí đẩy nên cần tiếp tục có biện pháp hỗ trợ DN, khuyến khích các DN tiết giảm được chi phí để giảm giá thành, hoặc sản xuất ra hàng hóa với chất lượng cao hơn để bù trừ cho vấn đề tăng giá.

Cũng có cái nhìn như vậy, TS. Cấn Văn Lực giữ nguyên các khuyến nghị đã đưa ra trước đây khi cho rằng, xử lý các vấn đề liên quan đến yếu tố chi phí đẩy, kiểm soát tốt lộ trình tăng giá đối với các mặt hàng, dịch vụ do Nhà nước quản lý và điều tiết, quản lý tốt cung cầu hàng hóa cuối năm là những công việc trước mắt cần tập trung. Cùng với đó, cần tiếp tục phối hợp đồng nhịp, đồng bộ hơn nữa giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ cùng các chính sách khác.