Lãi suất về lại đường cong truyền thống

Chỉ riêng trong năm 2013, theo Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) – bà Nguyễn Thị Hồng – các mức lãi suất điều hành được NHNN giảm 2%/năm đồng thời giảm 3%/năm lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND đối với các lĩnh vực ưu tiên.

Lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi bằng VND cũng được giảm thêm 1% và từ cuối tháng 6, NHNN cho phép các TCTD tự ấn định lãi suất tiền gửi VND có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên. Với các giải pháp trên kết hợp với điều hành linh hoạt cung ứng tiền, mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm 2-5%/năm và trở về mức lãi suất của giai đoạn 2005-2006, nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát và ổn định thị trường tiền tệ.

Diễn biến đáng chú ý, cùng với xu hướng giảm tích cực của mặt bằng lãi suất, thanh khoản VND của hệ thống các TCTD được giữ vững và tiếp tục cải thiện, đảm bảo khả năng thanh toán và chi trả của hệ thống. “Tính kỷ luật thị trường cũng được tăng cường, đường cong lãi suất đã dần được hình thành, theo đó kỳ hạn ngắn có lãi suất thấp, kỳ hạn dài có lãi suất cao hơn” – một lãnh đạo NHNN nhìn nhận.

Có thể dễ dàng nhận thấy biểu đồ lãi suất đang được đưa về đúng đường cong truyền thống khi nhìn vào biểu lãi suất niêm yết của rất nhiều các NHTM lớn như Vietcombank, BIDV hay VietinBank. Lấy ví dụ tại BIDV, trong khi mức lãi suất không kỳ hạn chỉ là 1,2%, lãi suất ở kỳ hạn 1 tháng hiện được các chi nhánh của BIDV trên toàn quốc áp dụng với mức lãi suất 6%, hay 6,5% ở kỳ hạn 2 tháng và tăng dần cho các kỳ hạn sau. Các kỳ hạn từ 3 tháng đến 9 tháng cũng được các chi nhánh của BIDV nâng lên mức 6,75% và tăng lên mức 8,2% ở các kỳ hạn 12 và 18 tháng.

Hai kỳ hạn có thời gian huy động dài nhất là 24 tháng và 36 tháng theo đó đang được các chi nhánh của BIDV trên toàn quốc áp dụng với mức lãi suất cao nhất, lên tới 8,5%/năm.

Giới tài chính nhìn nhận, so với mặt bằng lãi suất chung trên thị trường hiện nay, mức lãi suất 8,5%/năm là thực sự hấp dẫn và đảm bảo được mức lãi suất thực dương cho người gửi tiền với diễn biến lạm phát của năm 2013. Chưa kể, nếu so với sự mất giá mạnh của giá vàng trong suốt một năm qua cũng như biên độ biến động chỉ khoảng 1% của tỉ giá trong cả năm, gửi tiền với lãi suất 8,5% vẫn là kênh đầu tư mang lại lợi nhuận cao và ít rủi ro.

Diễn biến huy động vốn của các ngân hàng tăng trưởng mạnh trong năm 2013 bất chấp mặt bằng lãi suất giảm mạnh về giai đoạn 2005-2006 càng chứng minh nhận định đây là kênh đầu tư an toàn và được ưa chuộng.

Số liệu vừa được Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) công bố cho thấy, trong khi tín dụng khó đạt được mục tiêu 12% đề ra đầu năm, tăng trưởng huy động vốn của hệ thống ngân hàng đến ngày 12.12.2013 tăng tới 15,61%. Đáng chú ý, dù lãi suất giảm xuống mức thấp, tăng trưởng huy động vốn VND vẫn tăng khá cao tới 15,93% so với cuối năm 2012 và cao hơn đáng kể so với mức tăng trưởng huy động vốn bằng ngoại tệ – tăng 13,7%.

Song diễn biến trên không gây quá nhiều ngạc nhiên, bởi tốc độ tăng trưởng mạnh của huy động vốn tại các ngân hàng thể hiện rất rõ trong báo cáo tài chính vào thời điểm hết quý III/2013. Cùng với Sacombank, DongABank và OceanBank, BIDV nằm trong nhóm 6 ngân hàng có tốc độ tăng trưởng huy động mạnh nhất trong 9 tháng đầu năm 2013.

Trong khi nhiều ngân hàng có mức tăng trưởng huy động chỉ 5-6%, thậm chí âm (-) tới 5,8% như ACB, BIDV có mức tăng trưởng huy động khá ấn tượng tới 8,51%. Song nếu so về con số tuyệt đối, BIDV là ngân hàng có mức huy động lớn nhất trong khối ngân hàng với 430.000 tỉ đồng và gấp hơn 3 lần so với ngân hàng đứng ngay sau là ACB.

Ngoài yếu tố là một kênh đầu tư mang lại lợi nhuận ổn định và ít rủi ro trong bối cảnh các kênh đầu tư khác gặp nhiều khó khăn, lợi thế về thương hiệu và mạng lưới cũng hỗ trợ rất quan trọng cho hoạt động huy động của các ngân hàng thời gian qua. Quan trọng hơn, tăng trưởng huy động vốn trong suốt thời gian qua được các ngân hàng xây dựng trên một nền kỷ luật thị trường được tăng cường và một đường cong lãi suất dần được hình thành.