Giá đất tăng gấp đôi, ba lần sau vài năm
Theo tư vấn của một môi giới sàn giao dịch lớn nhất TP Đà Lạt, để làm homestay cần có view đẹp, nhất là view rừng thông hoang sơ và có không gian rộng, dễ thiết kế. Người này giới thiệu một lô đất 2 mặt tiền diện tích 554 m2 trên đồi Huy Hoàng, đường Nguyễn Hữu Cảnh, phường 8 có giá chào bán trong ngày là 9,5 tỷ đồng, tương đương 20 triệu đồng/m2.
Vẫn ưu tiên gần trung tâm thành phố, môi giới giới thiệu miếng đất 1.320 m2 ở đường Hoàng Hoa Thám, phường 10, “view” rừng thông nguyên sinh với giá 18,5 tỷ đồng. Trên đất, môi giới nói có 215 m2 đất xây dựng, còn lại là đất vườn có thể chuyển đổi hoàn toàn.
Một lô đất khác mặt tiền đường Khe Sanh có giá 11 tỷ đồng cho diện tích 1.319 m2. Trên đất này, 300 m2 là đất xây dựng, có thể chuyển đổi thêm 250 – 300 m2 nữa, còn lại là quy hoạch cây xanh. Nhân viên môi giới cho rằng vì đất sâu nên có thể xây 1 trệt 1 lầu, tăng diện tích sử dụng.
Cũng theo môi giới này, đất Đà Lạt đã tăng nhiều so với một vài năm trước. Ngay cả những nơi xa trung tâm thành phố như huyện Lạc Dương, cách 10 – 12 km, giá đất liền kề phố cũng lên đến 10 – 15 triệu đồng/m2.
Thừa nhận cơn sốt đầu tư homestay không còn nóng như năm 2017, nhưng nữ môi giới trên nói giá đất không bao giờ giảm mà chỉ có tăng. Ngay cả khu Hòa Bình, trung tâm thành phố Đà Lạt, giá đất có thời điểm lên tới 300 triệu đồng/m2.
Mua đất hay thuê?
Ông Võ Hoàng Hải, Tổng giám đốc chuỗi homestay Bare Boutique Stays, kể năm 2015, trong bán kính 2 – 3 km hồ Xuân Hương, ông mua đất với giá 8 – 10 triệu đồng/m2. Ông nói ở Đà Lạt, đất nông nghiệp có thể chuyển thành đất thổ cư rồi xây dựng, nhưng được xây không quá 50% diện tích đất. Nhà trên đất cũng không xây cao tầng.
Đến nay, ông Hải ước tính mức giá này có thể tăng gấp đôi, gấp ba thời điểm trước, giao dịch khoảng 18 – 20 triệu đồng/m2, thậm chí không có đất để mua. Theo ông, đầu tư homestay hiện tại là câu chuyện của đất vùng ven, hướng Cầu Đất – nơi vẫn còn chất Đà Lạt.
Một số chủ homestay nói rằng thay vì mua đất, họ chấp nhận thuê đất trống từ 3 – 5 năm. Mức giá tùy nơi, dao động trong khoảng 6 – 8 triệu đồng/tháng với diện tích từ 300 – 500 m2 và là đất vườn. Từ miếng đất này, người thuê có thể tùy ý thiết kế homestay theo ý thích.
Thuê đất trống làm homestay là một phương án chấp nhận được với những người ít vốn ban đầu và thích sáng tạo sản phẩm riêng. Có một số cách làm khác cũng phổ biến ở Đà Lạt như cho thuê nhà nguyên căn, biệt thự rồi người thuê tự làm thành homestay hoặc cho thuê đất có nhà xây sẵn, sau đó người thuê làm thêm các hạng mục khác cho phù hợp ý tưởng thiết kế.
Tuy nhiên, một môi giới đánh giá việc thuê đất 3 – 5 năm tiềm ẩn rủi ro khi chủ đất phá vỡ hợp đồng hay tăng giá sau kỳ cho thuê. Đồng thời, thời gian 3 – 5 năm quá ngắn cho một quá trình đầu tư. Môi giới này phân tích, hòa vốn đầu tư và đi vào ổn định khoảng 3 năm đầu, sau đó chỉ còn 2 năm để sinh lợi. Vì vậy, rủi ro về mặt bằng, chi phí là rất lớn.