Hoàng Anh Gia Lai và chuyện chuyển nợ “từ con sang mẹ”

Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (mã: HAG) vừa có thông báo Nghị quyết HĐQT về việc phê duyệt phương án mua cổ phần của CTCP Hưng Thắng Lợi Gia Lai. Theo đó, Hoàng Anh Gia Lai sẽ mua 76,93 triệu cổ phần của Hưng Thắng Lợi Gia Lai với giá 32.200 đồng/ cổ phần, tổng giá trị dự kiến là 2.477,15 tỷ đồng.

Việc mua cổ phần của Hưng Thắng Lợi Gia Lai theo HAG được thực hiện thanh toán bằng cách bù trừ các khoản nợ phải thu. Sau giao dịch, Hoàng Anh Gia Lai sẽ sở hữu 98% vốn cổ phần của Hưng Thắng Lợi Gia Lai.

Những ai liên quan?

Hưng Thắng Lợi Gia Lai không phải lần đầu tiên giao dịch với nhóm công ty liên quan đến Bầu Đức. Trước đó, công ty này là một trong những “chủ nợ” nhận 50 triệu cổ phiếu HNG trong đợt phát hành cổ phiếu hoán đổi công nợ của HAGL Agrico hồi năm 2017.

Được biết, CTCP Hưng Thắng Lợi Gia Lai mới được thành lập ngày 12/10/2016, hoạt động chính trong lĩnh vực dịch vụ trồng trọt, với vốn điều lệ ban đầu là 100 tỷ đồng.

Ba cổ đông sáng lập của Hưng Thắng Lợi Gia Lai là : ông Võ Trọng Hoàng nắm giữ 30% vốn; ông Dương Minh Thành nắm giữ 40% vốn; ông Cao Vĩnh Thuần nắm giữ 30% vốn. Người đại diện trước pháp luật là ông Dương Minh Thành (sinh năm 1982), trụ sở công ty đặt tại số 09 Tăng Bạt Hổ – phường Yên Đỗ – Tp. Pleiku – tỉnh Gia Lai.

Đầu tháng 5/2017, toàn bộ ba cổ đông sáng lập của Hưng Thắng Lợi đã bất ngờ chuyển nhượng toàn bộ vốn góp, vốn điều lệ cũng nhanh chóng tăng lên mức 290 tỷ đồng (30/05/2017), rồi 700 tỷ đồng (27/06/2017); rồi 785 tỷ đồng (24/07/2017).

Hưng Thắng Lợi không tiết lộ bên nhận vốn góp nhưng tại BCTC bán niên 2017 của HNG, Hưng Thắng Lợi trở thành “bên liên quan” và đang cho HNG vay 414,119 tỷ đồng với lãi suất 4,2%/năm, thời gian đáo hạn là 20/6/2018.

Đồng thời, Hưng Thắng Lợi cũng chính thức chuyển trụ sở chính về số 15 Trường Chinh- phường Phù Đồng – Tp. Pleiku – Gia Lai – đây cũng chính là địa chỉ trung tâm điều hành của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai.

Công ty Hưng Thắng Lợi Gia Lai là công ty sở hữu dự án nông nghiệp tại huyện Paksong, tỉnh Chăm-pa-sắc, nước CHDCND Lào. Hiện, HAGL cũng đang trồng nhiều cây ăn quả bên cạnh cao su, cọ dầu tại Lào.

Theo BCTC hợp nhất quý IV/2017 của HAG, tính đến ngày 31/12/2017, tổng tài sản công ty đạt 53.444 tỷ đồng, nhưng chỉ có hơn 141 tỷ đồng tiền mặt, còn lại là các khoản phải thu cả ngắn hạn và dài hạn, đạt khoảng 16.347 tỷ đồng, tài sản dở dang dài hạn gần 18.153 tỷ đồng, lần lượt chiếm 30,6% và 34% cơ cấu tài sản của công ty.

Trong đó, khoản phải thu ngắn hạn khoảng 7.282 tỷ đồng, chiếm 87% tài sản ngắn hạn của công ty và phải thu dài hạn gần 9.065 tỷ đồng, chiếm 20% tài sản dài hạn.

Đáng chú ý, Hưng Thắng Lợi Gia Lai xuất hiện với vai trò công ty có liên quan trong phần giao dịch với các bên liên quan với nội dung “cho mượn” 500 tỷ đồng.

Làm mới nợ cũ?

Trong một diễn biến liên quan, tại đợt chào bán 149,7 triệu cổ phiếu (gồm 30 triệu cổ phiếu chào bán riêng lẻ và 119,7 triệu cổ phiếu chào bán riêng lẻ để hoán đổi các khoản nợ của HNG), toàn bộ số cổ phiếu này đã phân phối cho 4 nhà đầu tư, hay là các chủ nợ của HNG, bao gồm 3 nhà đầu tư cá nhân và Hưng Thắng Lợi Gia Lai.

Cụ thể, CTCP Hưng Thắng Lợi Gia Lai nhận phân phối 50 triệu cổ phiếu; ông Nguyễn Thanh Quang nhận 23,23 triệu cổ phiếu; ông Nguyễn Mạnh Hùng nhận 23,23 triệu cổ phiếu; bà Vũ Thị Thúy Hương nhận 23,23 triệu cổ phiếu.

Trong khi các chủ nợ cá nhân nhận đủ số cổ phiếu tương ứng với số nợ cấn trừ cho HNG thì Hưng Thắng Lợi Gia Lai nhận chuyển nhượng 50 triệu cổ phiếu tương đương 500 tỷ đồng để trừ nợ cho HNG, trên tổng số nợ là 512,1 tỷ đồng.

Do đó, HNG vẫn nợ lại Hưng Thắng Lợi Gia Lai 12,1 tỷ đồng, khoản này vẫn được ghi nhận tại BCTC kết thúc năm 2017 của HNG.

Trước đợt chào bán, 4 nhà đầu tư trên đều không có quan hệ sở hữu đối với HNG. Tuy nhiên, sau khi nhận cổ phiếu cấn trừ nợ, Hưng Thắng Lợi Gia Lai đã trở thành cổ đông lớn của HNG, với tỷ lệ sở hữu 5,64%. Còn CTCP Hoàng Anh Gia Lai hiện sở hữu 70% vốn điều lệ của HAGL Agrico.

Con đường nào đã đưa Hưng Thắng Lợi trở thành chủ nợ, cổ đông lớn của HNG rồi thành công ty con của Hoàng Anh Gia Lai Group vẫn còn là một câu hỏi lớn đối với các nhà đầu tư.

Do vậy, trên thực tế, khoản nợ phải thu gần 2.480 tỷ đồng của Hưng Thắng Lợi Gia Lai được HAG mua lại cổ phần để sở hữu 98% vốn của công ty này thật ra không thay đổi, chỉ là chuyển từ “con sang mẹ”.

Sau khi sở hữu 98% Hưng Thắng Lợi Gia Lai, HAGL sẽ nâng số công ty con sở hữu trực tiếp lên 9 bên cạnh 29 công ty con gián tiếp và ba công ty liên kết.