English
普通话
Thời gian gần đây, giá dầu tăng mạnh tạo tiền đề nhóm cổ phiếu họ “P” bứt phá không ngừng, với tỷ lệ trung bình hơn 50% kể từ trung tuần tháng 7 năm nay. Riêng phiên sáng 2/10, mã họ “P” có phần thăng hoa, ngay sau khi giá dầu thế giới vượt đỉnh 4 năm (cao hơn 75 USD/thùng). Chưa dừng lại, nhiều dự báo còn khẳng định giá dầu sẽ tiếp tục tăng thời gian tới, hỗ trợ cho tình hình kinh doanh cũng như giao dịch cổ phiếu của nhiều đơn vị trong ngành.
Nguồn cung thắt chặt báo hiệu triển vọng giá dầu cao hơn
Điển hình, trong một báo cáo ngành dầu khí mới đây, Chứng khoán Bản Việt (VCSC) cho biết nguồn cung dầu dự kiến sẽ ở mức vừa phải cho đến năm 2020, dẫn đến một triển vọng giá dầu sẽ cao hơn.
Nguyên nhân thứ nhất theo VCSC, các nước OPEC và đồng minh đã họp ngày 23/9/2018 về việc tăng sản lượng thêm 1 triệu thùng/ngày (cam kết vào ngày 22/6), nhưng không hề đưa ra kế hoạch hành động lập tức. Bởi lẽ, OPEC hài lòng với giá dầu trong khoảng 70-80 USD/thùng nhằm duy trì cân bằng cung cầu cũng như đảm bảo tình trạng cân bằng này có lợi cho người tiêu dùng.
Mặc khác, sản lượng xuất khẩu của Iran cũng giảm mạnh từ tháng 8 đến nay sau khi các khách hàng lớn tại châu Á bắt đầu giảm nhập khẩu dầu từ nước này, do Mỹ dự định sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt vào Iran vào tháng 11 sắp tới.
Biến động giá dầu WTI trong 1 năm qua
Và cuối cùng, lý lẽ VCSC đưa ra liên quan đến việc ngành dầu đá phiến (shale) gặp phải một số vấn đề kỹ thuật, trục trặc đường ống và chi phí gia tăng, cũng đặt ra rủi ro ngắn hạn đối với sản lượng.
Ngược lại, về phía cầu, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) tiếp tục dự báo nhu cầu dầu thô sẽ tăng 1,4 triệu thùng/ngày (1,4%) năm 2018 và 1,5 triệu thùng/ngày (1,5%) năm 2019. Tuy nhiên, OPEC đã điều chỉnh giảm mức tăng nhu cầu dầu thế giới xuống còn 1,5 triệu thùng/ngày do lo ngại về sự chững lại của các nền kinh tế mới nổi và các căng thẳng về thương mại; điều này có thể khiến giá dầu trung bình không vượt quá 80 USD/thùng, đơn vị chứng khoán này nhận định.
Nguồn: VCSC tổng hợp.
Cổ phiếu dầu khí tăng chóng mặt
Trên thị trường, cổ phiếu dầu khí thời gian dần đây liên tục đi lên với thanh khoản dồi dào, dẫn dắt đà tăng chung của chỉ số chứng khoán. Điểm qua một số cổ phiếu điển hình, đầu tiên phải kể đến PVD của Tổng CTCP Khoan và Dịch vụ khoan Dầu khí với mức tăng 62% thị giá kể từ vùng đáy vào cuối tháng 7 qua, hiện mã này đang giao dịch tại mức 22.000 đồng/cp. Thanh khoản tốt, trung bình 3 tháng trở lại đây đạt 3 triệu đơn vị/phiên, đỉnh điểm hôm 12/9 có gần 8 triệu cổ phiếu PVD được “sang tay”.
Về kinh doanh, PVD hầu như đảm nhiệm tất cả dịch vụ khoan tại các mỏ dầu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), hơn nữa Công ty còn hoạt động trên trường quốc tế. Sau chuỗi ngày bĩ cực do khó khăn chung toàn ngành, đến nay triển vọng dài hạn của tiền thuê ngày và hiệu suất cải thiện với giá dầu ổn định của PVD được dự báo ở mức cao. Tuy nhiên, VCSC cho rằng giá thuê ngày sẽ phục hồi chậm cho đến 6 tháng cuối năm 2019 do tình trạng dư cung giàn khoan tại Đông Nam Á.
Biến động cổ phiếu PVD.
Cùng hưởng lợi từ đà tăng giá dầu, Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PVS) ghi nhận tăng trưởng nhờ giá dịch vụ tăng. Tuy nhiên, triển vọng dài hạn còn phụ thuộc rất nhiều vào tiến độ các dự án phát triển khí lớn như Sao Vàng – Đại Nguyệt, Lô B, và Sư Tử Trắng – Giai đoạn 2.
Được biết, PVS theo ý kiến giới phân tích ít chịu ảnh hưởng của giá dầu hơn PVD vì lĩnh vực hoạt động đa dạng (tàu, cảng, kho nổi, cơ khí dầu khí…). Song, đi cùng đà tăng chung của nhóm ngành, cổ phiếu PVS cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng với tỷ lệ bình quân cho 3 tháng gần nhất hơn 41%, từ mức 17.000 đồng/cp lên 24.400 đồng/cp, thanh khoản đạt đến 6 triệu đơn vị mỗi phiên.
Biến động cổ phiếu PVS.
Mặt khác, đơn vị thu gom khí tại các mỏ và phân phối lại cho các doanh nghiệp khác trên thị trường là Tổng Công ty Khí Việt Nam – CTCP (GAS) cũng tăng trưởng mạnh cả về kinh doanh lẫn giao dịch. Riêng 6 tháng đầu năm, giá dầu bình quân đạt 70,57 USD/thùng, tăng 18,8 USD/thùng (36%) so với cùng kỳ năm trước đã đẩy giá bán các sản phẩm tăng tương ứng, nhờ đó lợi nhuận cũng tăng mạnh với mức lãi ròng nửa đầu năm xấp xỉ 5.817 tỷ đồng, tăng 41,5%.
Trên thị trường, cổ phiếu GAS tăng hơn 40% thị giá so với đầu tháng 7, hiện đang giao dịch tại mức 121.600 đồng/cp. Theo quan điểm VCSC, GAS hiện đang giao dịch tại mức P/E lần lượt 19,7 lần và 16,6 lần theo dự báo EPS 2018 và 2019.
Biến động cổ phiếu PVT, PLX và BSR.
Một số đơn vị liên quan còn lại như BSR của Lọc hóa dầu Bình Sơn, PLX của Petrolimex hay PVTrans (PVT) mặc dù không trực tiếp chịu tác động bởi giá dầu, song cũng đi lên đáng kể với mức tăng thị giá cổ phiếu lần lượt đạt 17%, 22% và 31%.
Trong đó, PLX theo VCSC nhìn chung tác động trung lập trước giá dầu. Về lý thuyết, nếu giá dầu tiếp tục tăng và biến động trong biên độ hẹp thì sẽ có lợi cho PLX vì tác động trễ giữa chính sách hàng tồn kho 30 ngày và điều chỉnh giá bán trung bình 15 ngày, tuy nhiên điều này còn phụ thuộc rất nhiều vào công tác tạo nguồn của Công ty.
Còn với BSR, biên dầu (chênh lệch giữa giá bán thành phẩm như xăng, dầu diesel, Jet A1 và dầu thô) tiếp tục chịu áp lực giảm khi giá dầu liên tục tăng với biến động mạnh hơn và khó dự báo hơn trong khi giá bán thành phẩm chưa điều chỉnh. Tuy nhiên, nếu giá dầu thô ổn định tại mức cao và giá bán thành phẩm cuối cùng được điều chỉnh theo mức giá dầu thô cao này thì các sản phẩm của BSR (được miễn thuế nhập khẩu) nhiều khả năng sẽ cạnh tranh tốt hơn so với với các sản phẩm nhập khẩu (chịu thuế nhập khẩu 10%).
Riêng PVT hầu như không chịu ảnh hưởng của giá dầu vì chi phí nguyên liệu được chuyển sang cho khách hàng nhờ vào các hợp đồng dài hạn với BSR, VCSC nói.