English
普通话
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến công trình xây dựng cơ bản (XDCB) bị chậm tiến độ. Trong đó, hai yếu tố cơ bản nhất làm ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng là do năng lực của chủ đầu tư và nhà thầu. Song, không ít nhà thầu cho rằng, vấn đề quản lý đầu tư XDCB của tỉnh còn tồn tại khá nhiều bất cập.
Ai quản lý các chủ đầu tư?
Điều mà các nhà thầu, đơn vị thi công muốn nói ở đây là vai trò quản lý trong hoạt động XDCB. Ông Lê Chí Tôn (chủ DNTN Chí Tôn, huyện Hòa Bình – một trong những đơn vị trúng thầu thi công nhiều công trình XDCB) cho rằng, công tác quản lý đầu tư XDCB của tỉnh đang tồn tại khá nhiều bất cập cần được khắc phục. Đó là từ trước đến nay, mỗi huyện, thành phố đều có một Ban quản lý dự án (QLDA) XDCB. Nếu tính cả Ban QLDA của các sở, ngành và Ban QLDA tỉnh thì toàn tỉnh có gần 20 ban. Tuy nhiên, điều đáng nói là các Ban QLDA này không phải tồn tại dưới dạng ngành dọc, mà lại “tác chiến” gần như độc lập. Cũng bởi sự “độc lập” ấy khiến mỗi ban hiểu về văn bản hướng dẫn, kỹ thuật xây dựng, công tác làm chủ đầu tư… theo cách khác nhau, dẫn đến mỗi nơi làm một kiểu. Lĩnh vực XDCB của tỉnh vì thế rối rắm thường xuyên.
Tập kết vật liệu xây dựng bờ kè sông Bạc Liêu.
Khi không có một bộ máy hoạt động liên thông từ tỉnh đến huyện, không có một “tổng chỉ huy” về XDCB thì rất khó đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình. Sự ì ạch trong XDCB, sự yếu kém của phần lớn các chủ đầu tư đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của tỉnh. Do đó, rất nhiều nhà thầu cho rằng, thành lập một cơ quan chuyên quản lý về XDCB của tỉnh là cần thiết và cấp bách. Nhiều nhà thầu trong tỉnh rất cần một cơ quan có đủ tư cách để giải quyết khó khăn, vướng mắc của nhà thầu; hướng dẫn nghiệp vụ, hướng dẫn văn bản… cho các cơ quan làm chủ đầu tư. Thậm chí, tham mưu cho tỉnh cụ thể hóa các văn bản của Trung ương để chủ đầu tư và các nhà thầu hiểu và thực hiện một cách thống nhất… Từ đó, chắc chắn lĩnh vực XDCB sẽ phát huy hiệu quả.
Có phải do năng lực nhà thầu?
Ông Nguyễn Ngọc Hào, Đội trưởng thi công (Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng) thực hiện gói thầu công trình kè hai bờ sông TP. Bạc Liêu (dài 850m), cho biết: “Gói thầu của chúng tôi chắc chắn bị chậm tiến độ. Hợp đồng cam kết thi công trong 18 tháng, nhưng đã 5 tháng trôi qua, đơn vị vẫn chưa được bàn giao mặt bằng. Kể cả mặt bằng tập kết vật liệu, đơn vị cũng phải đi thuê cách nơi xây dựng công trình gần 2km”. Ông Hào cho rằng, nhà thầu ngoài tỉnh đến Bạc Liêu đấu thầu rất dễ bị lỗ do phải nằm chờ mặt bằng, dẫn đến kéo dài thời gian thi công. Ngoài ra, không ít đơn vị thi công phản ánh là nhiều chủ đầu tư và cơ quan chức năng chưa thể hiện hết trách nhiệm, thiếu sự chỉ đạo sâu sát, thiếu quyết liệt trong việc đôn đốc, giám sát nhà thầu; chưa thường xuyên nghiệm thu khối lượng công trình thực hiện hàng tháng để đẩy nhanh tiến độ giải ngân.
Những vấn đề trên cho thấy, hoạt động XDCB của tỉnh vẫn thiếu vắng sự phối hợp giữa các ngành, địa phương, chủ đầu tư và nhà thầu. Đơn cử như việc thi công các công trình thủy lợi lại vướng phải ngành Điện lực khi dọc các tuyến kênh toàn là cột điện. Muốn thi công phải mất nhiều thời gian để cắt điện, di dời trụ điện. Một số nhà thầu than phiền là chủ đầu tư phân khai vốn chậm. Và rất nhiều chi phí như di dời cột điện hay tháo dỡ cầu giao thông nông thôn… đều không được chủ đầu tư đưa vào chi phí dự án, mà giao hết cho đơn vị thi công… Hệ quả dẫn đến là khoảng 90% công trình XDCB bị chậm tiến độ. Dưới góc nhìn của nhà thầu, một nguyên nhân khác khiến công trình bị chậm tiến độ không phải do dự án thiếu vốn mà do đơn giá bồi thường thấp, điều chỉnh giá không kịp thời nên thời gian giải phóng mặt bằng bị kéo giãn.
Hiện nay, việc sàng lọc, tìm kiếm nhà thầu có đủ năng lực tài chính, phương tiện, kinh nghiệm… cũng đang được tỉnh tính tới. Chủ trương của tỉnh hiện nay là không để xảy ra tình trạng đơn vị thi công đã ứng vốn nhưng không có mặt bằng thi công, gây lãng phí vốn. Đối với những dự án đã được giao kế hoạch vốn nhưng chậm tiến độ do vướng mắc trong bồi thường, giải phóng mặt bằng, chủ đầu tư cần tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để tháo gỡ. Trường hợp không xử lý được thì chủ động đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều chuyển vốn đầu tư cho các dự án khác.
Tấn Đạt