English
普通话
Cho đến nay, 8 doanh nghiệp ngành than niêm yết đã công bố BCTC quý III/2011, trong số đó có 5 công ty báo lãi gồm CTCP Than Mông Dương (MDC), Than Núi Béo (NBC), Than Hà Lầm (HLC), Than Cọc Sáu (TC6), Than Vàng Danh (TVD). 3 doanh nghiệp còn lại báo lỗ quý lần đầu tiên kể từ khi niêm yết là Than Cao Sơn, Than Đèo Nai, Than Hà Tu. Điều này khiến nhiều cổ đông vốn coi “ngành than chỉ đào lên để bán thì không thể không lãi” bị bất ngờ và tỏ ra nghi ngại với cổ phiếu “vàng đen”.
Ở phía lãi, 9 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế của NBC vượt 7% kế hoạch năm, MDC hoàn thành kế hoạch năm, HLC đạt 88%, TC6 đạt 83%, TVD đạt 95% kế hoạch năm.
Ở phía lỗ, Than Cao Sơn (TCS) có số lỗ khủng lên tới trên 130 tỷ đồng. BCTC cho thấy, Công ty có doanh thu 602 tỷ đồng, nhưng giá vốn hàng bán lên tới 651 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các chi phí tài chính, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp góp phần làm số lỗ tăng thêm. Tính chung cả 9 tháng, doanh thu của TCS đạt 2.184 tỷ đồng, lợi nhuận trước và sau thuế âm lần lượt 79,3 tỷ và 84,4 tỷ đồng.
Theo ông Nguyễn Xuân Lập, Giám đốc TCS, sở dĩ Công ty có lợi nhuận âm là do lãi suất ngân hàng tăng, làm chi phí tài chính tăng. Mặt khác, giá nhiên liệu, vật liệu đầu vào tăng, nhưng Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) chưa thanh toán bù hết cho Công ty. Khoản chi phí này tương đương 114,3 tỷ đồng. “Giá dầu tăng đột biến không nằm trong kế hoạch nên Tập đoàn chưa thể thanh toán bù trong quý III. Tuy nhiên, quý tới, thời tiết khô ráo thuận lợi, Vinacomin thanh toán đủ chi phí, TCS đảm bảo lợi nhuận kế toán trước thuế theo kế hoạch năm 2011 đã được ĐHCĐ thông qua”, ông Lập khẳng định. Được biết, năm 2011, TCS dự kiến doanh thu đạt 2.698 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế 78 tỷ đồng, cổ tức 15%.
Đối với Than Đèo Nai (TDN), BCTC quý III cho thấy, doanh thu thuần của TDN đạt 656,7 tỷ đồng, lợi nhuận gộp 24,4 tỷ đồng. Tuy nhiên, các khoản chi phí như lãi vay (25 tỷ đồng); bán hàng (7,2 tỷ đồng); quản lý doanh nghiệp (28,1 tỷ đồng)… đã làm TDN lỗ 34,8 tỷ đồng. Dù vậy, 9 tháng đầu năm, TDN có doanh thu 2.350,9 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế 14,1 tỷ đồng.
Tương tự như TCS, TDN lý giải lỗ quý III do Vinacomin chưa thanh toán bù các chi phí tăng thêm. Theo đó, năm nay, điều kiện khai thác của Công ty khó khăn hơn, bãi đổ đất đá thải ngày càng xa và chiều cao nâng tải tăng nên vận chuyển đất đá thải tăng so với kế hoạch làm cho chi phí tăng. Mặt khác, chi phí nổ mìn trong quý III năm nay tăng 28 tỷ đồng và thuế tài nguyên quý III tăng 13 tỷ đồng so với cùng kỳ. Tuy nhiên, TDN khẳng định, tất các các chi phí này sẽ được Vinacomin bù giá vào quý IV/2011 và năm nay, TDN vẫn đảm bảo doanh thu 2.680 tỷ đồng, lợi nhuận 78,416 tỷ đồng mà ĐHCĐ đề ra.
Khác với TCS và TDN, nguyên nhân khiến CTCP Than Hà Tu (THT) lỗ quý III lại là thời tiết. Theo BCTC quý III của Công ty, lợi nhuận sau thuế quý III/2011 là -9,8 tỷ đồng, giảm 17 tỷ đồng so với lợi nhuận sau thuế 7,34 tỷ đồng trong quý III/2010.
Theo đại diện của THT, do quý III/2011 thời tiết mưa kéo dài làm ngập hầm lò khiến cho sản lượng khai thác thấp, chỉ đạt 276.716 tấn so với 402.655 tấn của cùng kỳ năm trước. Mưa kéo dài cũng làm chi phí bán hàng tăng thêm trên 50%, giá thành than sạch quý III/2011 khoảng 1,2 triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, đại diện của THT cho rằng, đây là chuyện “bình thường” bởi hầu như năm nào THT cũng lỗ vào quý III, đến quý IV và quý I năm sau sẽ bù lại phần lỗ và cả năm vẫn đạt kế hoạch. Năm nay, ĐHCĐ của Công ty đề ra kế hoạch 1.608 tỷ đồng doanh thu và lợi nhuận sau thuế là 45,5 tỷ đồng.
Trao đổi với ĐTCK, lãnh đạo của Vinacomin khẳng định, Tập đoàn sẽ bù giá thành cho các đơn vị thành viên vào quý tới và lỗ quý III chỉ là cục bộ, chắc chắn cả năm vẫn lãi. Cũng theo lãnh đạo này, quý III vừa rồi, Tập đoàn cũng chỉ hoàn thành khoảng 95 – 96% kế hoạch bởi mưa nhiều, có tháng mưa tới 16 – 20 ngày. Theo thông lệ, quý III hàng năm là thời điểm khó khăn chung cho các doanh nghiệp ngành than do thời tiết mưa nhiều, nhưng những năm trước, các DN vẫn có lãi. Thêm vào đó, hàng năm các công ty than chỉ dành tỷ lệ nhỏ để trả cổ tức (khoảng 18%) trong khi trích các quỹ khá lớn, điều này khiến nhà đầu tư nghi ngại. Chẳng hạn, năm 2010, THT có lợi nhuận sau thuế 47,9 tỷ đồng, chỉ dành trên 18 tỷ đồng chi trả cổ tức, còn lại trích lập các quỹ. Cũng năm đó, TCS đạt lợi nhuận trước thuế 66,7 tỷ đồng, trả cổ tức 18%, phần lớn lợi nhuận được trích lập các quỹ.
Về việc lợi nhuận để lại nhiều, theo lãnh đạo của Vinacomin, đây là quyền của ĐHCĐ từng DN, Tập đoàn không thể can thiệp và cũng không có chuyện chuyển lợi nhuận về Tập đoàn. Tập đoàn chỉ quyết toán chi phí trên cơ sở giá thành với định mức lợi nhuận 3 – 4%. Việc để lại lợi nhuận nhiều là nhằm đảm bảo hệ số an toàn, khi kinh doanh không thuận lợi thì có thể bù đắp, để ổn định kinh doanh hàng năm.