Hoạt động sản xuất thương mại và công nghiệp của Việt Nam đã trải qua những tháng đầu năm đầy ấn tượng. Theo đó, kim ngạch xuất nhập khẩu tiếp tục tăng cao so với cùng kỳ. Đặc biệt, hoạt động xuất khẩu của nhiều ngành hàng chủ lực đã thu được kết quản khả quan.
Đơn hàng dệt may và da giày tiếp tục tăng…
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, trong 5 tháng đầu năm 2015, hoạt động xuất khẩu của ngành dệt may và da giày đã thu được những kết quả đáng ghi nhận. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp đã nhận được đơn hàng sản xuất đến quý 2/2015.
Theo đó, đối với ngành dệt may, tháng 5 năm 2015, sản lượng vải dệt từ sợi tự nhiên ước đạt 26,8 triệu m2, tăng 5,5% so với cùng kỳ năm trước; sản xuất vải dệt từ sợi tổng hợp và sợi nhân tạo ước đạt 66,3 triệu m2, giảm 4,9% so với cùng kỳ năm trước; quần áo mặc thường ước đạt 261,3 triệu cái, tăng 9% so với cùng kỳ.
![]() |
|
Kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may tháng 5 ước đạt 1,65 tỷ USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ. Tính chung 5 tháng đầu năm 2015, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 8,11 tỷ USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ. Đặc biệt, đơn hàng sản xuất quý II/2015 của doanh nghiệp ngành dệt may rất khả quan, khi có gần 62% doanh nghiệp sản xuất trang phục có đơn hàng tăng so với quý đầu năm.
“Theo Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas), từ đầu năm 2015 đến nay, số lượng các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào ngành dệt may Việt Nam vẫn đang gia tăng, nhằm đón đầu các Hiệp định thương mại tự do như TPP, FTA Việt Nam – EU, FTA Việt Nam – Hàn Quốc… mà ngành Dệt may Việt Nam được nhận định sẽ được hưởng lợi nhiều nhất do nhiều dòng thuế sẽ giảm về 0%”, Thứ trưởng Trần Tuấn Anh chia sẻ.
Cùng với dệt may, ngành da giày cũng đã thu được nhiều kết quả tốt trong 5 tháng đầu năm 2015. Trong đó, sản lượng giầy dép da tháng 5 năm 2015 ước đạt 30,3 triệu đôi, tăng 36,9% so với cùng kỳ năm 2014. Kim ngạch xuất khẩu giày, dép các loại tháng 5 ước đạt 1100 nghìn USD, tăng 18,3% so với cùng kỳ.
Tính chung 5 tháng đầu năm 2015, sản lượng giày dép da ước đạt 130,7 triệu đôi, tăng 24,8% so với cùng kỳ năm 2014. Kim ngạch xuất khẩu giày, dép các loại 5 tháng đầu năm ước đạt 4,6 triệu USD, tăng 19,5% so với cùng kỳ.
Cũng giống như ngành dệt may, ngành da giày là một trong những ngành được dự báo là đón nhận được nhiều lợi thế khi các FTA có hiệu lực. Do đó, đến thời điểm này đã có 55,7% doanh nghiệp ngành da giày có đơn hàng xuất khẩu tăng trong quý II năm 2015.
… nhưng xuất khẩu gạo lại gặp nhiều khó khăn
Trái với dệt may và da giày, mặc dù cũng là một mặt hàng chủ lực của Việt Nam, nhưng xuất khẩu gạo trong những tháng đầu năm lại có kết quả không như kỳ vọng khi lượng xuất đi có phần sụt giảm.
Theo số liệu công bố của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gạo trong 4 tháng năm 2015 là 1,87 triệu tấn giảm 9,1% so với cùng kỳ năm trước. Đơn giá xuất khẩu bình quân trong 4 tháng năm 2015 của mặt hàng này cũng giảm 4,3% dẫn đến trị giá xuất khẩu đạt 815 triệu USD, giảm 13% so với 4 tháng năm 2014.
Cùng với đó, xuất khẩu gạo trong 4 tháng năm 2015 sang 2 thị trường lớn là Trung Quốc đạt 343 nghìn tấn, giảm 28,1% và sang Philippines đạt 360 nghìn tấn, giảm 5,1% so với cùng kỳ năm trước.
Chia sẻ với PV về sự sụt giảm này, Thứ trưởng Trần Tuấn Anh thông tin, từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã chứng kiến xuất khẩu gạo và nông sản của Việt Nam gặp nhiều khó khăn. Trên thực tế khối lượng và kim ngạch đều sụt giảm trên 10% so với cùng kỳ năm trước.
Đưa ra nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm này, Thứ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, nguồn cung trên thế giới tăng nhanh, kể cả số lượng các nước tham gia xuất khẩu cũng như nguồn gạo xuất khẩu, dẫn đến cạnh tranh giữa các nước rất mạnh mẽ. “Thị trường do người mua quyết định chứ không phải do người bán. Ngoài ra, gạo Việt Nam đang phải cạnh tranh với các nước như Thái Lan, Ấn Độ, Myanmar và các thị trường cũng bị cạnh tranh quyết liệt kể cả các thị trường tập trung như Philippines, Indonesia… ,cho đến các thị trường thương mại lớn như Trung Quốc, Châu Phi, Trung Đông …”, Thứ trưởng Bộ Công Thương lý giải.
Một nguyên nhân nữa cũng được, Thứ trưởng Trần Tuấn Anh đưa ra là, số lượng các doanh nghiệp đầu mối được đồng ý cấp phép tham gia xuất khẩu gạo theo Nghị định 109/2010/NĐ-CP tương đối ổn định với gần 150 doanh nghiệp, có thời kỳ con số này tới vài trăm doanh nghiệp. Thực tế, thời kỳ nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thì hiệu quả cũng có nhưng cũng nảy sinh nhiều bất cập, đặc biệt sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp. Thậm chí, có nhiều doanh nghiệp không đủ điều kiện về tài chính cũng như thiếu gắn kết với nông dân dẫn đến việc trước khi có Nghị định 109/2010/NĐ-CP, khối lượng xuất khẩu 6 – 7 triệu tấn nhưng giá thành không cao, không có hiệu quả.
Cũng theo lãnh đạo Bộ Công Thương, Chính phủ chỉ đạo cần tổ chức lại hoạt động xuất khẩu gạo để đảm bảo lợi ích quốc gia, lợi ích doanh nghiệp và người nông dân.