Cơ hội "bắt đáy" trên thị trường chứng khoán

Tính từ đỉnh sóng vừa qua đến phiên cuối tuần trước ngày 23/9, cả 2 chỉ số đã đánh mất khoảng 7,5% điểm số, đồng thời, trong những phiên gần đây, thanh khoản trên sàn HOSE chỉ bằng ½ so với phiên bùng nổ nhất vừa qua, trên sàn HNX thanh khoản cũng giảm xuống chỉ còn khoảng 1/3 so với các phiên sôi động.

Lạm phát giảm nhiệt và phản ứng của TTCK

Thanh khoản là một chỉ báo quan trọng phản ánh diễn biến tâm lý của nhà đầu tư trên TTCK. Nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến sự suy giảm thanh khoản là do sự rút đi của dòng tiền đầu cơ ngắn hạn, đặc biệt là tại những mã có tính dẫn dắt thị trường cao. Mặt khác, trước những dự báo bi quan về thị trường, nhà đầu tư không còn mạnh bạo trong việc giải ngân mà chỉ có tính chất mua vào một cách thăm dò. Đặc biệt, thanh khoản thị trường thiếu thuốc kích thích bổ sung, cụ thể chính là thiếu các thông tin tích cực trên thị trường tiền tệ.

Yếu tố tích cực đáng ghi nhận là sự hạ nhiệt của chỉ số giá tiêu dùng CPI trong tháng 9, chỉ tăng 0,82% so với tháng trước, mức thấp nhất trong vòng 1 năm trở lại đây. Đồng thời, mức tăng CPI so với cùng kỳ năm trước cũng đã được điều chỉnh giảm xuống còn 22,42%, thấp hơn so với mức đỉnh đạt được trong tháng trước là 23,02%. Tuy nhiên, xu hướng biến động của lạm phát đã được nhiều tổ chức dự báo trong vài tháng trước đó với quan điểm chung là lạm phát sẽ đạt đỉnh trong tháng 8 và hạ nhiệt dần kể từ tháng 9. Do vậy, yếu tố này đã được phản ánh một phần lớn vào giá trong quá trình tăng trước đó, đồng thời, đây cũng là cơ sở quan trọng để NHNN thực hiện một số biện pháp điều chỉnh lãi suất trong thời gian vừa qua. Nên khi thông tin chính thức được công bố thì TTCK đã tạo đỉnh và bắt đầu có xu hướng điều chỉnh giảm, khiến cho yếu tố này không còn tác dụng hỗ trợ thị trường nữa.

Bên cạnh đó, theo quan điểm thận trọng của một số nhà đầu tư tổ chức thì CPI mới chỉ có sự hạ nhiệt tạm thời, nhưng áp lực lạm phát trong các tháng tiếp theo có thể tăng lên do nhu cầu tiêu dùng cuối năm tăng cao và từ áp lực cung tiền.

Xu hướng tới

Nhìn nhận thị trường trong thời gian gần đây có thể thấy, khối ngoại liên tục có hành động bán ròng trên sàn với khối lượng lớn. Tính từ ngày 12/9 đến nay, khối ngoại thực hiện bán ra liên tiếp trên sàn HOSE với tổng giá trị bán ròng lên tới trên 825 tỷ đồng. Mặc dù vậy, hoạt động bán ròng tập trung chủ yếu vào một số mã có vốn hóa lớn như BVH và VIC. Nếu nhìn lạc quan thì có thể cho đây là hoạt động chốt lời và cơ cấu danh mục của họ, nhưng nếu nhìn xa hơn có thể thấy nguy cơ rút vốn ra khỏi thị trường VN của các quỹ đầu tư nước ngoài khi mà thời gian thoái vốn để đóng cửa quỹ sẽ diễn ra mạnh mẽ trong khoảng từ 2012 – 2015. Nếu hoạt động này tiếp tục diễn ra mạnh trong thời gian tới thì nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và dòng tiền của các nhà đầu tư trong nước.

Về mặt kỹ thuật đã cho thấy tín hiệu bán ra từ tuần trước. Ngoài ra, việc hình thành những cặp đỉnh đáy thấp dần cho dự báo về khả năng xu thế điều chỉnh sẽ còn kéo dài. Do vậy, nhìn nhận thuần túy trên góc độ kỹ thuật, TTCK sẽ còn tiếp tục điều chỉnh trong thời gian tới.

Về mặt dòng tiền, một số ý kiến cho rằng dòng tiền có xu hướng chảy từ kênh tiết kiệm sang đầu tư chứng khoán, do vậy, TTCK sẽ được hưởng lợi. Tuy nhiên, đây chỉ là một bộ phận nhỏ và trong thời gian ngắn, còn về số đông và lâu dài, dòng tiền tiết kiệm sẽ tìm đến địa điểm an toàn hơn so với chứng khoán để thực hiện giải ngân, bởi lẽ những người ưa gửi tiết kiệm có mức độ chấp nhận rủi ro rất thấp trong khi kênh chứng khoán vẫn được coi là có rủi ro cao.

Về mặt tâm lý, trong khi số đông các nhà đầu tư đã mua cổ phiếu tại vùng đỉnh vừa qua nếu như còn nắm giữ cổ phiếu thì thường có tâm lý chờ đợi cơ hội phục hồi để cắt lỗ, ngược lại, một bộ phận không nhỏ đang nắm giữ tiền mặt sẽ chờ trực cơ hội bắt đáy. Thêm vào đó, một bộ phận nhỏ có lợi thế giao dịch có thể thực hiện bán khống tại một số mã cổ phiếu đã tăng nóng. Những nhân tố tâm lý này sẽ tạo ra sự biến động lên xuống của TTCK trong quá trình điều chỉnh giảm. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là hành động của nhà đầu tư tổ chức hiện nay chưa rõ ràng và hầu hết trong số họ vẫn rất thận trọng với hoạt động đầu tư chứng khoán đến cuối năm.

Khuyến nghị tập trung cho các nhà đầu tư cá nhân, trong bối cảnh xu thế điều chỉnh vẫn tiếp diễn, nhà đầu tư chưa nên vội vàng bắt đáy ngay tại thời điểm hiện nay và nên kiên nhẫn chờ đợi. Đặc biệt thận trọng với những phiên hồi giả tạo bởi sự đẩy giá của một vài mã có vốn hóa lớn.