Đầu tư chứng khoán phái sinh để phân tán rủi ro

Ngoài đầu tư cổ phiếu, nhà đầu tư nếu trang bị đầy đủ kiến thức khi giao dịch chứng khoán phái sinh sẽ giúp bảo vệ danh mục đầu tư tốt hơn. Bài viết dưới đây Chứng khoán KIS Việt Nam sẽ giới thiệu tổng quan về loại hình này để nhà đầu tư tham khảo nhé!

1. Chứng khoán phái sinh là gì?

Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, bao gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, trong đó xác nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai – Theo khoản 9 Điều 4 Luật chứng khoán năm 2019.

Nói một cách đơn giản hơn, đây là một loại hợp đồng tài chính, được hình thành trên một tài sản cơ sở nào đó, việc mua bán diễn ra trên thị trường phái sinh và được quản lý bởi pháp luật và nhà nước. Trong đó, các tài sản cơ sở phổ biến có thể kể đến như trái phiếu, cổ phiếu, hàng hóa tiền tệ, lãi suất và chỉ số thị trường.

>>> Tham khảo: Tổng hợp những kiến thức cơ bản về chứng khoán cho nhà đầu tư mới

2. Thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam

Thị trường chứng khoán phái sinh đã có mặt tại Việt Nam hơn 6 năm. Trong đó, hợp đồng tương lai chỉ số ra đời vào tháng 8/2017 đánh dấu một bước ngoặt phát triển mới của thị trường chứng khoán Việt Nam, đem đến cho các nhà đầu tư các sản phẩm tài chính đa dạng. Sự ra đời của hợp đồng tương lai chỉ số cũng đã nhận được nhiều sự ủng hộ từ các nhà đầu tư Việt Nam.

Hiện nay, tại Việt Nam đang cung cấp các sản phẩm phái sinh như sau:

2.1. Hợp đồng tương lai chỉ số VN30

Hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 là loại Hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở là chỉ số VN30, mô phỏng kỳ vọng giá của chỉ số VN30 tại thời điểm đáo hạn.

HĐTL chỉ số VN30 giao dịch với 4 mã tương ứng 4 tháng đáo hạn: tháng hiện tại, tháng kế tiếp, 2 tháng cuối 2 quý gần nhất.

Chỉ số VN30 được tính dựa trên rổ 30 cổ phiếu có vốn hóa thị trường và tính thanh khoản cao nhất trên sàn HOSE.

2.2. Hợp đồng tương lai chỉ số HNX30

Hợp đồng tương lai trên chỉ số HNX30 là loại Hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở là chỉ số HNX30. mô phỏng kỳ vọng giá của chỉ số HNX30 tại thời điểm đáo hạn.

HĐTL chỉ số HNX 30 giao dịch với 4 mã tương ứng 4 tháng đáo hạn: tháng hiện tại, tháng kế tiếp, 2 tháng cuối 2 quý gần nhất.

Chỉ số HNX30 được tính dựa trên rổ 30 cổ phiếu có vốn hóa thị trường và tính thanh khoản cao nhất trên sàn HNX.

2.3. Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ

Hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ (TPCP) là loại Hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở là một trái phiếu chính phủ giả định do Sở Giao dịch chuẩn hóa các điều khoản bao gồm (Số năm đáo hạn, tháng đáo hạn, ngày đáo hạn,  lãi suất danh nghĩa, hình thức trả gốc,  lãi, rỗ trái phiếu được chấp nhận để chuyển giao, phương thức thanh toán đáo hạn (Bằng tiền/chuyển giao vật chất), ..)

Một vài khác biệt giữa chứng khoán cơ sở và hợp đồng tương lai như sau:

3. Các loại hợp đồng của chứng khoán phái sinh

– Hợp đồng quyền chọn là loại chứng khoán phái sinh, xác nhận quyền của người mua và nghĩa vụ của người bán để thực hiện một trong các giao dịch sau đây:

+ Mua hoặc bán số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá thực hiện đã được xác định tại thời điểm trước hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai;

+ Thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tài sản cơ sở đã được xác định tại thời điểm giao kết hợp đồng và giá trị tài sản cơ sở tại thời điểm trước hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.

– Hợp đồng tương lai là loại chứng khoán phái sinh niêm yết, xác nhận cam kết giữa các bên để thực hiện một trong các giao dịch sau đây:

+ Mua hoặc bán số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định vào ngày đã xác định trong tương lai;

+ Thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tài sản cơ sở đã được xác định tại thời điểm giao kết hợp đồng và giá trị tài sản cơ sở vào ngày đã xác định trong tương lai.

– Hợp đồng kỳ hạn là loại chứng khoán phái sinh giao dịch thỏa thuận, xác nhận cam kết giữa các bên về việc mua hoặc bán số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định vào ngày đã xác định trong tương lai.

 -Theo Khoản 11, 12, 13 Điều 4 Luật Chứng Khoán 2019

>>> Xem ngay: Mở tài khoản chứng khoán nhanh chóng và dễ dàng chỉ với 3 phút

Điều kiện tham gia giao dịch chứng khoán Phái sinh

Tổ chức, cá nhân được đầu tư vào các chứng khoán phái sinh trên thị trường chứng khoán phái sinh.

Trừ trường hợp bị cơ quan có thẩm quyền cấm thực hiện các hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán có thời hạn hoặc vĩnh viễn do vi phạm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán và các trường hợp đầu tư có điều kiện cụ thể sau đây:

– Công ty chứng khoán chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh cho phép thực hiện hoạt động tự doanh chứng khoán phái sinh;

– Công ty quản lý quỹ chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh nhằm mục đích phòng ngừa rủi ro cho danh mục chứng khoán đang nắm giữ đối với nguồn vốn ủy thác từ hoạt động quản lý danh mục đầu tư; công ty quản lý quỹ chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh nhằm mục đích phòng ngừa rủi ro theo quy định của pháp luật về quỹ đầu tư chứng khoán đối với nguồn vốn của quỹ đầu tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán. Công ty quản lý quỹ không được đầu tư chứng khoán phái sinh từ nguồn vốn của mình, nguồn vốn vay và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác.

– Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh sau khi được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận bằng văn bản.

– Doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm.

– Tập đoàn kinh tế nhà nước, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh sau khi đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước vào hoạt động sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

– Theo điều 16 Nghị định 158/2020/NĐ-CP

4. Giao dịch chứng khoán phái sinh tại đâu?

Công ty cổ phần chứng khoán KIS Việt Nam đang là một trong những công ty trên thị trường được cấp phép giao dịch chứng khoán phái sinh.

KIS Việt Nam có đội ngũ chuyên viên tư vấn đầu tư chuyên nghiệp sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chứng khoán phái sinh. Hãy mở ngay cho mình tài khoản chứng khoán tại KIS Việt để có thể trải nghiệm dịch vụ đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp nhất. Nhà đầu tư có bất kỳ yêu cầu hoặc thắc mắc cần giải đáp có thể truy cập trang kisvn.vn hoặc liên hệ:

– Chuyên viên chăm sóc khách hàng hoặc Bộ phận dịch vụ: (028) 3914 8585