Chủ động xử lý nợ xấu

PHÓNG VIÊN: – Ông cho biết cụ thể về tình hình nợ xấu của các NHTM trên địa bàn TPHCM?

Ông NGUYỄN HOÀNG MINH: – Đến nay, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ chiếm khoảng 5,99% (53.000 tỷ đồng). Trong đó, nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) chiếm tỷ lệ rất cao 69,1% trong tổng nợ xấu. So với đầu năm 2013, nợ xấu tăng 0,49%, khoảng 6.600 tỷ đồng. Đặc biệt trong 9 tháng qua nợ xấu tăng tương đối nhanh, trong khi dư nợ tín dụng tăng chậm. Tốc độ tăng nợ xấu bình quân năm 2013 theo tính toán dù tăng nhưng chậm hơn so với những năm trước đây.

Cụ thể, năm 2012 nợ xấu bình quân mỗi tháng tăng 3,91%, còn năm nay mỗi tháng bình quân tăng 2%. Phân tích nợ xấu theo khối các TCTD, hiện nay trong tổng nợ xấu khối công ty cho thuê tài chính đạt cao nhất, chiếm 44,39%, trong khi NH nước ngoài có tỷ lệ nợ xấu thấp nhất 2,93%.

Tuy nhiên, các NHTM đang tăng cường trích lập dự phòng rủi ro theo đúng quy định của NHNN. Thống kê 14 NHTMCP có trụ sở chính trên địa bàn TPHCM, trong 6 tháng đầu năm đã trích lập dự phòng rủi ro 2.298 tỷ đồng và đến cuối tháng 9, số dư của quỹ dự phòng rủi ro này đạt 9.245 tỷ đồng.

– Vậy lĩnh vực nào rơi vào nợ nhóm 5?

– Nợ nhóm 5 chủ yếu ở các công ty cho thuê tài chính và công ty tài chính và chủ yếu rơi vào lĩnh vực bất động sản và tiêu dùng, một phần nhỏ rơi vào các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tiêu dùng cũng là mảng đang phát triển của các NHTM, nhưng nợ xấu mảng này cũng phát sinh rất nhanh, đặc biệt trong lĩnh vực thẻ. Thời gian qua, NHNN đã liên tục cảnh báo rủi ro đối với hoạt động cho vay tiêu dùng thông qua thẻ, đặc biệt là hình thức thấu chi.

– Liên quan đến bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản của các TCTD (VAMC), các NHTM trên địa bàn đã thực hiện như thế nào và đâu là động lực để họ bán nợ cho VAMC?

– Những tháng đầu năm, các TCTD trên địa bàn đã có nhiều cố gắng xử lý nợ xấu, với 3 giải pháp được sử dụng chủ yếu là quỹ dự phòng rủi ro, thu nợ bằng tiền và xử lý tài sản đảm bảo nợ vay. Trong đó, thu nợ bằng tiền được đánh giá là giải pháp tốt nhất.

Hiện nay, VAMC đang tích cực mua bán nợ xấu. Điều này sẽ tác động tốt đến quá trình xử lý nợ xấu của hệ thống NHTM trên địa bàn. NHNN chi nhánh TPHCM đã chỉ đạo các NHTM nộp danh sách khoản nợ xấu đủ điều kiện, chuẩn bị hồ sơ để đảm bảo việc bán nợ cho VAMC được thuận lợi. NHTMCP Sài Gòn (SCB) là đơn vị đầu tiên bán nợ cho VAMC với giá trị sổ sách hơn 1.900 tỷ đồng. Các NHTM khác đang tiếp tục thực hiện.

Ngoài ra, các NHTM cũng cơ cấu lại nợ theo Quyết định 780. Theo đó, các NHTM căn cứ vào khả năng trả nợ của khách hàng, căn cứ vào phương án sản xuất kinh doanh để xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ. Việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ đạt được 2 mục đích: giảm chi phí, giảm giá thành của doanh nghiệp, bởi cơ cấu lại nợ doanh nghiệp nhưng không chuyển nhóm nợ, tránh được lãi suất nợ quá hạn; giảm nợ xấu của các NHTM.

Vay tiêu dùng, đặc biệt vay qua thẻ, có nợ xấu ngày càng cao. Ảnh: LONG THANH

– Ông đánh giá như thế nào về cơ cấu tín dụng các NH từ đầu năm đến nay?

– Về huy động và cho vay tính đến cuối tháng 9, huy động vốn trên địa bàn tăng 7,34% so với đầu năm, dư nợ tăng 5,21%; trong đó tín dụng VNĐ tăng 11,97%, tín dụng ngoại tệ giảm 18,68%. Qua công tác huy động và cho vay, chúng tôi có 5 đánh giá.

Thứ nhất, trong bối cảnh khó khăn nhưng tốc độ tăng trưởng huy động vốn vẫn cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng, có nghĩa các NHTM vẫn đang chủ động về vốn, chủ động về thanh khoản, đảm bảo hoạt động an toàn. Thứ hai, tiền gửi tiết kiệm dân cư chiếm tỷ lệ ngày càng cao trong tổng vốn huy động, tiếp tục duy trì tốc độ khá dù lãi suất đã giảm nhiều đợt và hiện trần lãi suất huy động là 7%/năm.

Thứ ba, tín dụng tiếp tục tập trung vào sản xuất kinh doanh với 84%, trong đó tín dụng bằng VNĐ tăng rất nhanh. Còn tín dụng bằng ngoại tệ giảm liên tục do NHNN siết lại, chỉ cấp cho đối tượng thanh toán tiền hàng hóa đối với nhập khẩu và cho vay ngắn hạn đối với ngành xuất khẩu, so với trước đây có đến 10 đối tượng được cho vay ngoại tệ.

Thứ tư, tín dụng mua nhà đạt 45,3% tổng tín dụng, tăng so với cùng kỳ và tăng so với cả năm 2012. Thứ năm, hơn 70% các món vay có lãi suất cho vay dưới 13%/năm, 20% còn lại có lãi suất 13-14%/năm và trên 14%/năm chỉ còn khoảng 10% trong tổng dư nợ. Các món vay 14%/năm này chủ yếu vay chứng khoán, bất động sản.

Về tăng trưởng tín dụng, NHNN chi nhánh TPHCM đã có báo cáo NHNN việc đạt 12% rất khó khăn. Trong khi đó NHNN khẳng định trong cơ chế chính sách từ đây đến cuối năm sẽ không có đột biến, nên ngành NH đảm bảo phấn đấu tăng trưởng tín dụng tối thiểu 10%, nếu điều kiện tốt tăng 12%. Chi nhánh TPHCM cũng đặt mục tiêu tăng trưởng 12% nhưng nếu khó khăn cũng đảm bảo tăng trên 10%. Hiện ngành NH hoàn toàn chủ động về vốn, chủ động về thanh khoản nhưng để tìm khách hàng vẫn rất khó khăn.

Về lãi suất, do chính sách không có đột biến nên lãi suất cũng không biến động lớn, nếu giảm chỉ giảm lãi suất cho vay, không thể giảm lãi suất huy động được nữa. Riêng tỷ giá từ nay đến cuối năm được điều hành theo hướng ổn định nhưng không cố định.

– Xin cảm ơn ông.