Chiến thuật ngược trong đầu tư khi ETF đảo danh mục

Dự báo các mã được thêm, bớt

Nhiều công ty chứng khoán nhận định, Van Eck Market Vector Vietnam ETF (VNM ETF) và DB x-trackers FTSE Vietnam ETF (FTSE Vietnam ETF) sẽ thêm mới cổ phiếu VHM vào danh mục.

Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) dự báo, Quỹ VNM ETF sẽ thêm cổ phiếu VHM với tỷ trọng 8% (khoảng 6 triệu cổ phiếu); tỷ trọng tại FTSE Vietnam ETF là 15% (khoảng 10 triệu cổ phiếu). Ngoài ra, đối với FTSE Vietnam ETF, cổ phiếu GEX nhiều khả năng cũng sẽ được thêm mới trong kỳ tái cơ cấu danh mục tới, tỷ trọng dự kiến là 1,62% (khoảng 3,4 triệu cổ phiếu).

Ông Trần Xuân Bách, Phụ trách mảng phân tích thị trường, BVSC cho rằng, VHM là cổ phiếu có vốn hóa nằm trong Top 3 vốn hóa lớn nhất sàn, dự kiến được thêm mới vào danh mục của 2 quỹ ETF ngoại có thể khiến nhiều cổ phiếu bluechips khác trong danh mục chịu áp lực bán ra.

Một số cổ phiếu vốn hóa lớn dự kiến bị bán ra, giảm tỷ trọng như VIC (khoảng 2 triệu cổ phiếu), HPG (khoảng 7 triệu cổ phiếu, VRE (khoảng 8 triệu cổ phiếu), MSN (khoảng 4 triệu cổ phiếu)…

Ở chiều loại ra, ông Bách cho biết, các cổ phiếu đang có trong danh mục của Quỹ VNM ETF đều đáp ứng các điều kiện để ở lại. Tuy nhiên, DPM và KDC đang là 2 cổ phiếu chiếm tỷ trọng thấp nhất trong danh mục của Quỹ VNM ETF.

Do đó, không loại trừ khả năng một trong hai cổ phiếu này, hoặc cả hai, sẽ bị loại khỏi danh mục nếu VHM được thêm mới. Tình huống tương tự đã xảy ra trong một số lần đảo danh mục trước đây.

“Với danh mục của Quỹ FTSE Vietnam ETF, cổ phiếu BPM nhiều khả năng sẽ bị loại ra khỏi danh mục do vi phạm cả 2 tiêu chí về thanh khoản và quy mô vốn hóa. Cổ phiếu này dự kiến sẽ bị bán ra khoảng 900.000 đơn vị, chiếm tỷ trọng 0,67%. Ngoài ra, chúng tôi cũng lưu ý đến trường hợp của HSG, nếu không có sự cải thiện mạnh về tiêu chí vốn hóa từ nay cho đến ngày chốt dữ liệu 31/8 thì HSG có thể sẽ bị Quỹ loại khỏi danh mục do vi phạm tiêu chí về vốn hóa thị trường có thể đầu tư”, ông Bách nói.

Theo Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cổ phiếu VHM đã đảm bảo các điều kiện về vốn hóa, thanh khoản để được các quỹ ETF đưa vào danh mục, nhưng chưa đảm bảo về thời gian giao dịch (6 tháng).

Dù vậy, trong quá khứ, VNM ETF từng phá lệ đối với cổ phiếu NVL, VRE, do các cổ phiếu này có vốn hóa lớn và tác động mạnh đến chỉ số, nên có thể VHM sẽ lọt vào danh mục của Quỹ. Ngược lại, không cổ phiếu nào có nguy cơ bị VNM ETF loại ra khỏi danh mục trong kỳ cơ cấu này. Dù vậy, Quỹ có thể sẽ bán ra không ít cổ phiếu để dành tỷ trọng cho VHM.

Với Quỹ FTSE Vietnam ETF, Yuanta Việt Nam dự báo, ba cổ phiếu GEX, HNG, VHM có thể sẽ được thêm vào danh mục. Trong đó, GEX và HNG đáp ứng đủ tiêu chí thanh khoản, còn VHM đáp ứng đủ tiêu chí thời gian niêm yết (3 tháng). Ước tính, quỹ này sẽ mua vào 4,9 triệu cổ phiếu GEX, 4,9 triệu cổ phiếu HNG và 9,8 triệu cổ phiếu VHM.

Ở chiều ngược lại, BMP nhiều khả năng sẽ bị loại khỏi danh mục, vì không còn đáp ứng tiêu chí thanh khoản. Thanh khoản của BMP sụt giảm trong thời gian gần đây, chỉ đạt khoảng 62% so với tiêu chí. Nếu đúng như dự báo, toàn bộ gần 900.000 cổ phiếu BMP sẽ bị FTSE Vietnam ETF bán ra vào đầu tháng 9 tới.

Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) dự báo, FTSE Vietnam ETF sẽ thêm mới cổ phiếu VHM, GEX vào danh mục và loại cổ phiếu BMP. Còn Quỹ VNM ETF sẽ thêm mới VHM, GEX; loại DPM, KDC.

Với thanh khoản ở mức khá cao của thị trường như hiện nay thì số lượng mua/bán của hai quỹ ETF ngoại trong kỳ tái cơ cấu danh mục quý III/2018 được các chuyên gia dự báo sẽ không ảnh hưởng nhiều đến diễn biến trên thị trường, ngoại trừ một số cổ phiếu sẽ được các quỹ giao dịch với khối lượng nhiều. 

Nên đầu tư ngược với ETF?

Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích, Yuanta Việt Nam cho biết, ở một số kỳ tái cơ cấu danh mục trước đây của hai quỹ ETF ngoại, những nhà đầu tư có chiến lược giao dịch ngược lại động thái mua – bán của các quỹ đạt tỷ suất sinh lời tốt hơn so với đầu tư cùng chiều. Theo đó, các cổ phiếu bị quỹ bán mạnh sẽ được nhà đầu tư mua vào và ngược lại.

Thực tế, đối với các mã nằm trong danh mục được thêm bớt của các quỹ ETF, các mã được thêm vào đa phần đều nằm trong dự báo của giới đầu tư, do đó đã có các hoạt động đầu cơ giá từ trước đối với các cổ phiếu này.

Do vậy, khi các quỹ thực hiện tái cơ cấu thì giá các cổ phiếu này không tăng, thậm chí còn giảm. Ngược lại, cơ hội đến từ những cổ phiếu chịu áp lực bán của các quỹ ETF trong ngắn hạn.

Ở kỳ tái cơ cấu danh mục quý III năm nay, theo nhiều công ty chứng khoán, một số cổ phiếu dù không bị loại ra khỏi danh mục nhưng có thể bị bán mạnh như MSN, VRE, HPG, SET, HSG, DXG.

Với quy mô tài sản hàng trăm triệu USD, những đợt cơ cấu danh mục của hai quỹ ETF ngoại thường có ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường. Do đó, hoạt động mua/bán cổ phiếu của các quỹ nhận được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư.

Với biến động của thị trường chứng khoán trong quý II vừa qua, nhiều quỹ đều bị thiệt hại nên một số mã sẽ bị bán hạ tỷ trọng về mặt kỹ thuật và nhường chỗ cho một số mã mới được thêm vào. Khi cổ phiếu VHM được các quỹ ETF thêm vào danh mục sẽ là tín hiệu tích cực, nhưng có tác động không nhỏ đến diễn biến chỉ số, vì đây là cổ phiếu có giá trị vốn hóa hàng đầu.

Chiến thuật mua bán ngược lại ETF không mới, song nhiều khả năng vẫn còn giá trị. Bởi lẽ, những cổ phiếu được ETF dự kiến mua vào thường tăng giá từ trước nên khi nhà đầu tư mua vào theo các quỹ có thể không mang lợi nhuận tốt cho nhà đầu tư trong ngắn hạn.

Ngược lại, những cổ phiếu bị các quỹ này bán ra thường có diễn biến giảm, trở về mức giá hấp dẫn và dễ trở thành khoản đầu tư sinh lời trong thời gian sau đó.

Một số nhà đầu tư có nhiều năm kinh nghiệm cho rằng, ở giai đoạn các quỹ ETF thực hiện tái cơ cấu, nhà đầu tư nên thận trọng quan sát và đánh giá kỹ các cơ hội đầu tư, nhiều khi cơ hội đến từ nhóm cổ phiếu do ETF thực hiện bán ra.

Theo BVSC, nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất lần thứ ba trong năm 2018 vào tháng 9 tới sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến dòng vốn của các quỹ ETF tại các thị trường mới nổi và cận biên, trong đó bao gồm các quỹ ETF đang hoạt động tại thị trường Việt Nam.

Chưa đủ cơ sở để nhận định các quỹ ETF có chịu áp lực rút vốn khi Fed tăng lãi suất hay không, nhưng khả năng huy động vốn vào thị trường mới nổi và cận biên thông các quỹ ETF sẽ gặp khó khăn khi lãi suất USD tăng lên.

Tuy vậy, đối hoạt động tái cơ cấu của các quỹ ETF tại Việt Nam, biến động tỷ giá USD/VND gần như không có ảnh hưởng, bởi đây là hoạt động định kỳ và họ thực hiện theo đúng nguyên tắc quản lý danh mục đã được xây dựng từ đầu.