Chiến lược chống thâu tóm

Tại sao là Sacombank?

Điểm hấp dẫn lớn nhất của STB đối với NĐT tổ chức (bên thâu tóm) đó là vị thế hàng đầu và tầm ảnh hưởng lớn của Sacombank trong hệ thống tài chính cũng như hệ thống ngân hàng TMCP Việt Nam.

STB hiện là công ty đóng vai trò quan trọng nhất trong Sacombank Group với 14 công ty thành viên, tổng quy mô tài sản hợp nhất đạt hơn 141.000 tỷ đồng, lợi nhuận ròng năm 2010 đạt gần 2.000 tỷ đồng với mạng lưới chi nhánh lên tới hơn 400 điểm giao dịch trải rộng khắp cả nước và gần 10.000 nhân viên.

Đây là những tài sản có giá trị cực kỳ lớn và hoàn toàn không dễ dàng cho tổ chức nào thiết lập được trong thời gian ngắn, thậm chí 5-10 năm tới.

Với NĐT cá nhân, CP STB sau thời hoàng kim hoàn toàn không có sự hấp dẫn bởi giá liên tục giảm điểm và hiện còn 13.900 đồng/CP. Đặc biệt trong 5 năm qua, STB không hề chi trả cổ tức bằng tiền mặt cho các cổ đông nhằm thực hiện chiến lược tích lũy vốn.

Vì vậy thu nhập từ lãi vốn và cổ tức gần như bằng zero, thậm chí thua lỗ trong suốt thời gian qua. Song tầm nhìn của NĐT tổ chức, đây lại là cơ hội “ngàn năm có một” để sở hữu khoản đầu tư cực kỳ tiềm năng trong dài hạn.

Lợi thế thứ nhất, sau những đợt phát hành tăng vốn liên tục các năm qua, giá trị thị trường của STB dần tiệm cận về mức mệnh giá. Sở hữu hay chi phối được định chế tài chính hàng đầu với mức giá gần mệnh giá là khoản đầu tư cực kỳ tiềm năng.

Thứ hai, sự kém hấp dẫn đối với NĐT cá nhân khiến lượng cung CP trên thị trường rất lớn. Mặc dù KLGD của STB không còn quá lớn, chỉ ở mức 1-2 triệu CP/phiên, nhưng với mẻ lưới lớn cần tính kiên nhẫn thì “kiến tha lâu cũng đầy tổ”, đặc biệt khi thời gian suy giảm của thị trường kéo dài gần 3 năm qua càng tạo thêm yếu tố “thiên thời” để thực hiện kế hoạch thu gom CP.

Thứ ba, trong cơ cấu cổ đông hiện tại, các cá nhân, công ty thành viên của Sacombank chỉ nắm giữ khoảng 20-30% lượng CP; 19% đang nắm giữ bởi các tổ chức IFC, Vietnam Dragon Fund, REE, ANZ; phần còn lại (khoảng 50%) trôi nổi trên thị trường được sở hữu bởi NĐT cá nhân, đây là lượng CP dễ thu mua nhất. Phần khó nhất chính là việc đàm phán để mua lại lượng cổ phần tại các tổ chức. Dragon Capital (DC) xem như không đáng ngại vì hơn nữa (trong số 6,61%) đã bán cho STB, trong khi REE và ANZ xem đây là khoản đầu tư tài chính nên sẵn sàng bán cho bên nào chào mua giá cao, đáp ứng được kỳ vọng lợi nhuận của NĐT.

Do đó, cuộc chiến cạnh tranh dự báo sẽ rất căng thẳng nhằm giành được chữ ký của các tổ chức còn lại, bởi sở hữu được lượng CP này sẽ hoàn toàn có thể xoay chuyển tình thế và cầm trịch cuộc chơi.

Chống thâu tóm

Ngay sau khi những thông tin về việc thâu tóm STB được đồn thổi trên thị trường và nhận diện được rủi ro bị thâu tóm có thể xảy ra, những động thái từ phía STB cho thấy họ đang nỗ lực vận dụng mọi cách thức để xây dựng hàng rào phòng thủ, chống lại khả năng bị thâu tóm.

Đầu tiên là việc huy động các công ty con trong tập đoàn cùng chung sức gánh vác trọng trách, hỗ trợ mua lại CP STB dưới nhiều hình thức. Động thái này không chỉ gom CP về một mối, tăng số lượng CP nắm giữ mà còn phần nào hỗ trợ giá STB khỏi rớt xuống mức quá thấp, làm gia tăng chi phí đầu tư của bên thâu tóm, bởi CP STB đã trải qua giai đoạn tăng ấn tượng 40% từ mức 10.300 đồng/CP (23-6-2011) lên mức 14.400 đồng/CP (1-9-2011).

Bên cạnh đó, mới đây nhất STB thông báo kế hoạch mua CP quỹ lớn nhất từ trước đến nay với số lượng đăng ký mua lên tới 100 triệu CP, tương đương giá trị khoảng 1.400 tỷ đồng, đồng thời chủ tịch Sacombank tuyên bố sẽ mua CP STB đến khi nào STB về đúng giá trị thực (không dưới 20.000 đồng/CP). Rõ ràng, động thái này không nhằm mục tiêu nào khác nhằm đẩy giá STB lên cao, tăng chi phí bên thâu tóm.

Tuy nhiên, ở khía cạnh khác đây có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc đàm phán mua lại lượng CP từ các tổ chức với mức giá cao hơn mức giá hiện nay.

Ngoài những chiến lược chống thâu tóm, STB liên tiếp áp dụng các phương thức phòng vệ khác nhằm mục tiêu làm nản lòng bên đi thâu tóm. Gần đây nhất là việc STB đăng ký bán 48 triệu CP SBS (CTCK Sacombank). Tại sao STB lại bán lượng lớn CP SBS trong bối cảnh giá CP này đang giảm nghiêm trọng?

Động thái này là đòn đánh rất mạnh vào bên thâu tóm, bởi với việc bán ra 48 triệu CP đồng nghĩa với việc STB ghi nhận khoản lỗ thực có thể lên tới khoảng 288 tỷ đồng trong quý IV-2011.

Với tình trạng kinh doanh èo uột hiện nay, SBS khó có khả năng trả nợ đúng hạn trong khi tỷ lệ sở hữu của STB tại SBS chỉ còn 10,95%. Do đó nhiều khả năng việc khoản trích lập dự phòng nợ xấu sẽ được thực thi đầy đủ, tăng chi phí dự phòng cho STB.

Như vậy, với một loạt những động thái gần đây cho thấy STB đang cố gắng biến mình trở nên xấu xí, tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn bao giờ hết. Chưa biết cuộc chiến sẽ ngã ngũ về hướng nào, song điều có thể dễ dàng nhận thấy bên thâu tóm nếu thành công cũng sẽ nuốt phải “khúc xương” không hề dễ gặm và cuộc chiến hậu M&A được dự báo sẽ rất căng thẳng.