English
普通话
Nhìn lại diễn biến thị trường tiền tệ tháng 8, trong báo cáo công bố mới đây, SSI Retail Research nhận định lãi suất liên ngân hàng và tỷ giá đã ổn định dần. Tuy nhiên, biến động lãi suất trên thị trường dân cư lại khá rõ rệt do thanh khoản ngân hàng bị siết lại.
Những bước đi thận trọng
Theo bộ phận phân tích của SSI, hoạt động thị trường tiền tệ tháng 8 thể hiện những bước đi rất thận trọng của NHNN.
Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất VND qua đêm được đẩy dần từ 2% lên 4% và duy trì ở ngưỡng này từ giữa tháng 8. Trong khi đó, lãi suất USD vẫn ổn định quanh ngưỡng 2%, giúp tạo mức chênh lệch 2% khá an toàn. Như vậy, NHNN đã chủ động đẩy lãi suất VND không để xảy ra tình trạng chênh lệch lãi suất USD-VND cao gây áp lực lên tỷ giá.
Chênh lệch lãi suất VND-USD ổn định ở mức 2% – Nguồn: SSI Retail Research
Để đạt mức lãi suất mục tiêu này, NHNN đã sử dụng linh hoạt các công cụ thị trường mở để điều tiết thanh khoản.
Theo thống kê của SSI Retail Research, bên cạnh tín phiếu các kỳ hạn 28 và 91 ngày vẫn phát hành trước đó, từ đầu tháng 8, NHNN mở rộng phát hành thêm kỳ hạn 7 ngày, 14 ngày và kỳ hạn rất dài 140 ngày, đáo hạn trong tuần cuối năm 2018. Khối lượng tín phiếu phát hành trong 2 tuần đầu tháng đạt hơn 52.000 tỷ, trong đó riêng kỳ hạn 140 ngày là 28.960 tỷ đồng.
Phát hành tín phiếu dài ngày khiến một khối lượng tương đối tiền được giữ lại, NHNN hỗ trợ ngược lại với thanh khoản bằng nghiệp vụ thị trường mở (OMO). Trong 3 tuần cuối tháng, đã có tổng cộng 36.355 tỷ đồng OMO được cho vay với kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 4,75%. Đến cuối tháng 8, chênh lệch khối lượng lưu hành tín phiếu – OMO duy trì khá ổn định ở quanh mức 70.000 tỷ đồng.
SSI Retail Research cho rằng thị trường tiền tệ đã tạm thời tìm được điểm cân bằng mới. Lượng cung trên thị trường đủ để các thành viên có thể tự điều tiết với sự can thiệp không lớn từ phía NHNN.
Tuy nhiên, việc thanh khoản ngân hàng bị siết lại đã có phản ánh rõ nét hơn lên thị trường dân cư. Lãi suất huy động tăng không chỉ ở các NHTM cổ phần mà ở cả một số NHTM Nhà nước.
Lãi suất tăng ở tất cả các kỳ hạn, tuy nhiên kỳ hạn dài 12 tháng tăng mạnh nhất do các ngân hàng có nhu cầu chuẩn bị nguồn vốn cho đợt cao điểm cuối năm, đặc biệt khi tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ bị phải giảm từ 45% về 40% từ năm 2019.
Lãi suất trên thị trường dân cư nhích tăng – Nguồn: SSI Retail Research
Trên thị trường trái phiếu, lợi suất có xu hướng tăng mạnh hơn ở các kỳ hạn ngắn. Trong đó, kỳ hạn 1 năm và 2 năm đã tăng hơn 0,5% từ đầu năm và đạt mức cao nhất trong 1 năm, giao dịch ở 4,13% và 4,31% vào cuối tháng 8. Trong khi đó, các kỳ hạn dài như 10 năm và 15 năm lại giảm nhẹ so với đầu năm. Đường cong lợi suất tiếp tục xu hướng thoải hơn phản ánh rủi ro trong ngắn hạn đang gia tăng.
Tín dụng, tỷ giá dần ổn định
Bên cạnh những bước đi rất thận trọng của NHNN thị trường tiền tệ, NHNN cũng thận trọng trong điều hành tăng trưởng tín dụng. Chỉ thị số 04/CT-NHNN về việc triển khai các nhiệm vụ và giải pháp của ngành ngân hàng cho thấy NHNN sẽ không điều chỉnh tăng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng trong năm 2018.
Theo đánh giá của SSI Retail Research, đây là biện pháp nhằm ổn định thanh khoản, kiểm soát lạm phát và quan trọng hơn là hướng dòng vốn tín dụng vào các mục tiêu hiệu quả.
Số liệu từ tổng cục thống kê cho biết tăng trưởng tín dụng toàn ngành trong 8 tháng ước tính mới đạt 8,18%. Đây cũng là mức thấp nhất trong 4 năm gần đây: 10,8% trong 2017, 9,64% trong 2016 và 10,21% trong 2015. Nhiều khả năng tăng trưởng tín dụng thực tế trong năm 2018 sẽ thấp hơn tương đối mục tiêu 17%.
Tương tự diễn biến ổn định của lãi suất, tỷ giá ngân hàng trong tháng 8 chỉ dao động quanh ngưỡng 23.270 đồng/USD chiều mua vào và 23.350 đồng/USD chiều bán ra, tăng 0,17% so với cuối tháng 7. Tỷ giá trung tâm cũng được điều chỉnh không nhiều.
Nhìn lại diễn biến của thị trường phi chính thức, USD tự do sau tăng mạnh vào đầu tháng 8 lên mức đỉnh 23.650đ/USD đã hạ nhiệt và hiện ở mức 23.480 – 23.500 đồng.
Tỷ giá tự do đã hạ nhiệt trở lại