Thép giá rẻ tràn về EU
Chính sách thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang làm đảo ngược dòng chảy thương mại thép, số thép đáng lẽ được xuất sang Mỹ thì nay chuyển hướng đổ về EU. Nói cách khác, vì không thể tiếp tục duy trì thị trường Mỹ, những hãng sản xuất thép ở nước ngoài đang bán phá giá thép dư thừa tại châu Âu, khiến các nhà sản xuất nội khối vốn đang chật vật lại gặp thêm rắc rối.
Điển hình là Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia phải chịu 50% thuế nếu xuất khẩu thép vào Mỹ. “Họ đang đẩy một lượng lớn thép vào thị trường EU”, Giám đốc nghiên cứu kinh tế Jeroen Vermeji tại Eurofer nói. Tương tự, Nga và các nước châu Á khác hạ giá thép để bán vào thị trường châu Âu trước tác động của chính sách thuế từ chính quyền ông Trump.
Trong quý III, Eurofer cho biết tiêu thụ thép của thị trường này chỉ tăng 0,6% nhưng nhập khẩu tăng 10%. Cũng theo số liệu của Viện Sắt thép Mỹ, nhập khẩu thép vào nước này giảm 26% so với tháng trước, đạt 2,2 triệu tấn trong tháng 9.
Hiện tại, hàng nhập khẩu chiếm khoảng 25% thị phần thép của EU. Trong đó, thép nhập từ Thổ Nhĩ Kỳ và Nga tăng mạnh nhất trong 9 tháng đầu năm nay, với mức tăng trưởng lần lượt là 57% và 56%.
Ngay sau khi Mỹ triển khai chính sách áp thuế với thép, nhôm nhập khẩu, EU đã ban hành biện pháp tự vệ thương mại để hạn chế thép nhập khẩu và cân bằng thị trường. Tuy nhiên, với biện pháp này, EU có thể hạn chế nhập khẩu từ Trung Quốc nhưng sẽ gặp khó đối với Hàn Quốc, Nhật Bản hay Thổ Nhĩ Kỳ vì đây đều là những quốc gia có thỏa thuận thương mại tự do với liên minh, ông Gary Hufbauer, một học giả tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Quốc tế Peterson, cho biết.
Những người ủng hộ chính sách thương mại của ông Trump lại cho rằng sự chuyển hướng này là một tin tốt. “Mỹ từng phải làm công việc tiêu thụ thép thừa của thế giới trong nhiều năm liền. Việc áp thuế này có nghĩa là chúng tôi từ bỏ công việc đó. Giờ EU, Canada và Ấn Độ sẽ là những ứng viên ứng tuyển vào vị trí ấy. Thực tế cho thấy, cả EU và Canada cũng đang sử dụng các biện pháp thương mại để tránh xa số thép dư thừa của thế giới”, ông Michael Stumo, CEO của Liên minh nước Mỹ Thịnh Vượng, nói.
Tổng thống Trump áp thuế 25% đối với các sản phẩm thép nhập khẩu từ hầu hết quốc gia bắt đầu vào ngày 23/3. Sau đó, Mỹ liệt Canada, Mexico và EU vào danh sách này từ ngày 1/6 và tăng gấp đôi thuế đối với thép từ Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 8.
Nguồn cung lớn nhưng nhu cầu giảm
Trong báo cáo đánh giá quý III, Hiệp hội Thép châu Âu (Eurofer) cho biết nhu cầu tiêu thụ thép tại EU sẽ chậm lại vì những tranh chấp thương mại với Mỹ và nhu cầu toàn cầu nói chung suy yếu. Hiệp hội dự báo tiêu thụ thép của thị khối này sẽ tăng 2,2% trong năm 2018 và 1,1% trong năm tiếp theo.
Theo ông Karl Tachelet, Giám đốc thương mại của Eurofer, chính sách thuế đối với thép, nhôm nhập khẩu của Mỹ khiến giá thép tăng mạnh khoảng 40%, đồng nghĩa rằng các nhà sản xuất thép của châu Âu vẫn có thể xuất khẩu một lượng thép sang thị trường này.
“Câu hỏi đặt ra là giá thép tại Mỹ sẽ ở mức cao như vậy trong bao lâu. Chắc chắn sẽ có đợt điều chỉnh giá, và khi giá giảm thì mức thuế 25% kia sẽ gây thiệt hại lớn”, Reuters trích lời ông Tachelet.