English
普通话
Rất có thể ngay cả Ủy ban Chứng khoán nhà nước cũng khó hình dung vì sao trong tận cùng khó khăn mà thị trường chứng khoán (TTCK) lại vẫn phục hồi hết phiên này đến phiên khác kể từ sau tết.
Ẩn ý từ đợt phục hồi “bất ngờ”
Câu chuyện kéo giảm lãi suất chưa có một cái kết gợi mở nào. Chuyên gia Lê Xuân Nghĩa – người mà vào năm trước đã là một trong những nhân vật thường lên tiếng đòi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải có biện pháp giảm lãi suất ngay lập tức thì từ đầu năm 2012 đến nay, ông lại chia sẻ với lý do khó khăn về thanh khoản ngân hàng do NHNN nêu ra. Vị phó chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia còn cho rằng sớm nhất cũng phải sau nửa đầu năm nay lãi suất mới có thể giảm.
Vậy còn động lực nào để chứng khoán hồi phục? Phải chăng là do tiếng cồng mang tính “hiệu lệnh” của Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ khai trương sàn giao dịch chứng khoán đầu xuân? Với những nhà đầu tư theo quan điểm “duy tâm”, chỉ có thể là như vậy. Lần đầu tiên kể từ khi nhậm chức vào đầu tháng 8 năm ngoái, bộ trưởng Tài chính đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến trạng thái bĩ cực của TTCK bằng một hành động cụ thể. Hành động cụ thể này, vô hình trung lại dẫn đến những kết quả không ngờ: Cả hai chỉ số VNI và HNX ở hai sàn đều tăng khá mạnh. Tính đến nay, VNI đã tăng 20%, còn HNX trên đáy khoảng 13%.
Nhưng điều đáng ghi nhận hơn là từ sau, tốc độ phục hồi của HNX khá gần tương đương với VNI, cùng khoảng 10%. Sự đồng điệu này nói lên điều gì?
Do chẳng có thông tin nào đặc biệt tác động đến TTCK từ sau tết đến nay nên sự kiện bộ chỉ số mới VN30 (30 cổ phiếu có thanh khoản tốt) được chính thức áp dụng đã trở thành tâm điểm của mọi chú ý. Trong tuần sát tết, một không khí đầu tư theo bộ chỉ số mới đã hình thành. Sau tết, không khí này còn được đẩy lên cao hơn và những nhà đầu tư mau mắn mua vét bất kỳ cổ phiếu nào trong nhóm 30 đã không bị thất vọng.
Thực tế, xu thế đầu tư theo bộ chỉ số mới là khá phiến diện nếu so sánh với thời kỳ những năm 2002-2003. Khi đó thị trường chỉ có mấy chục mã cổ phiếu có vốn hóa vừa phải nên nhà đầu tư không có chọn lựa nào khác. Nhưng giờ đây, nhóm VN30 chỉ chiếm chưa đầy 1/20 số lượng mã cổ phiếu trên hai sàn. Trong khi đó đã xuất hiện một vài “đính chính” của giới chuyên gia và quản lý quỹ cho rằng: Không phải bất kỳ cổ phiếu nào trong nhóm VN30 cũng đều có thực lực hùng mạnh như kỳ vọng của nhà đầu tư!
Nhưng có lẽ những cảnh báo đó là quá thừa nếu xét đến đặc thù tâm lý đám đông của nhiều nhà đầu tư Việt Nam, mua đuổi bất kể cổ phiếu nào dù cho cổ phiếu đó có sắp bị ngưng giao dịch đi chăng nữa. VSP là một ví dụ điển hình. Hình ảnh chuyển từ sàn lên trần luôn đại diện cho thái độ cực đoan đến khó hiểu nhưng lại rất dễ thay đổi của nhà đầu tư chứng khoán xứ ta!
Vùng điểm 70 chờ đón HNX
Sự an ủi duy nhất đến từ nhóm 30 cổ phiếu lớn là từ sau tết đến nay, nhóm “tứ trụ” (MSN, BVH, VNM, VIC) đều không còn hoành hành như năm 2011. Thay thế cho “tứ trụ” là nhóm “ngũ bá” (STB, VIC, MSN, EIB, VNM). Tuy chiếm tới 50% mức vốn hóa của rổ chỉ số nhưng mức độ ảnh hưởng của các cổ phiếu MSN, VIC, VNM đã bị hạn chế phần nào đó.
Tuy vậy, vì sao các cổ phiếu làm giá không được tiếp tục làm giá thì chỉ có… nhà tạo lập thị trường (MM) mới hiểu. Hoặc có lẽ nhà đầu tư cần đặt mình vào tâm thức của nhóm MM: Nguyên năm 2011, thị trường bị thao túng dữ dội bởi nhóm MM là do họ muốn đánh xuống; còn năm nay khi hành động ấy mờ nhạt dần, nghĩa là họ muốn đánh lên!
Trong con mắt của những nhà đầu tư có kinh nghiệm và đã từng chịu đau khổ không ít lần về nạn làm giá cổ phiếu lớn, gần như chắc chắn thị trường sẽ có chuyển biến một khi rổ chỉ số – chính xác hơn là hoạt động làm giá, trở nên “minh bạch”. Khi đó khả năng đáy thị trường sẽ xuất hiện.
Trong thực tế, rất nhiều khả năng thị trường đã lập đáy vào tuần đầu tháng 1-2012, với VNI tại mốc 336 điểm và HNX tại mốc 55 điểm. Không phải thị trường không còn khả năng trượt dốc nữa, mà đã xuất hiện yếu tố chính sách – một sự kích hoạt kín đáo nhưng đây thực chất có thể dần nhấc thị trường khỏi cơn hoạn nạn.
Cũng rất khác với giai đoạn nửa cuối năm 2011, khoảng thời gian sau tết năm nay đã bắt đầu chứng kiến vài ba phiên giao dịch có mức thanh khoản đạt đến ngàn tỉ đồng – một trong những điều kiện cần để thị trường đi lên.
Tiếp nối cho tiếng cồng của Bộ trưởng Huệ, vùng điểm 70 ở phía trên đang chờ đón chỉ số HNX. Kể từ nay, có thể cần xem xét đến một cái nhìn trung hạn cho tăng trưởng thị trường. Cũng từ nay, nhà đầu tư có thể yên tâm mà không cần bàn lùi.