85% lượng mua ròng của khối ngoại trong quý 1 đến từ các quỹ ETF

TTCK Việt Nam vừa đi qua quý 1 với những diễn biến khá tích cực. Chỉ số Vn-Index sau giai đoạn lao dốc trong năm 2018 đã hồi phục khá tốt từ vùng 860 điểm lên mức cao nhất đạt xấp xỉ 1.015 điểm trong phiên 19/3.

Mặc dù trong những phiên cuối quý, thị trường đã “hạ nhiệt” nhưng chỉ số Vn-Index vẫn ghi nhận mức tăng 9,9% lên 980,76 điểm. Tại mức điểm số này, P/E Vn-Index đạt 16,6, thấp hơn so với các chỉ số chứng khoán trong khi vực như SET – Thailand (P/E 17), JCI – Indonesia (P/E 21,5), KLCI – Malaysia (P/E 20,4), PSEi – Philippines (P/E 19,2).

So với đỉnh 1.204 điểm được thiết lập trong năm 2018 thì Vn-Index vẫn thấp hơn 18,6% và là một trong những chỉ số chứng khoán có mức giảm mạnh nhất từ đỉnh trong một năm qua.

Diễn biến tích cực trong quý 1 không thể không nhắc đến vai trò khối ngoại khi họ trở lại mua ròng khá mạnh với giá trị hơn 4.700 tỷ đồng trên toàn thị trường, trong đó có lượng tiền lớn đến từ các quỹ ETF.

Cụ thể, trong quý 1/2019, VanEck Vectors Vietnam ETF (VNM ETF) đã phát hành ròng lượng chứng chỉ quỹ trị giá 59,25 triệu USD, FTSE Vietnam Swap UCITS ETF (FTSE Vietnam ETF) phát hành ròng lượng chứng chỉ quỹ trị giá 30,3 triệu USD, KIM KINDEX Vietnam VN30 ETF phát hành ròng 29 triệu USD, iShare Frontier 100 ETF phát hành ròng 4,2 triệu USD và chứng chỉ quỹ nội VFMVN30 ETF được khối ngoại mua ròng 1.497 tỷ đồng.

Tính chung, lượng tiền đổ vào chứng khoán Việt Nam trong quý 1/2019 thông qua 5 quỹ ETF kể trên vào khoảng 3.960 tỷ đồng, tương đương 85% giá trị mua ròng của khối ngoại trên TTCK Việt Nam. Điều này cho thấy mức độ ảnh hưởng của các quỹ ETF lên thị trường trong giai đoạn vừa qua là khá lớn.

Đà tăng trưởng quý 2 sẽ khó thuận lợi như quý 1?

Mặc dù vừa trải qua quý 1 khá tích cực, nhưng sự thuận lợi này sẽ khó có thể lặp lại trong quý 2. Việc thị trường vừa hồi phục tốt trong quý 1 đã dẫn tới áp lực chốt lãi “bảo vệ thành quả” diễn ra khá mạnh và điều này có thể thấy rõ trong những phiên giao dịch gần đây. Có lẽ sau một năm 2018 đầy thương đau đã khiến giới đầu tư trở nên thận trọng hơn.

Khối ngoại hiện vẫn giao dịch khá tốt khi liên tiếp mua ròng, nhưng một điều có thể nhận thấy rằng lực mua đã không còn quá mạnh giai đoạn sau Tết nguyên đán. Bên cạnh đó, việc khối ngoại mua ròng cũng không kéo theo sự hào hứng của giới đầu tư trong nước khiến thanh khoản thị trường sụt giảm một cách rõ nét. Những phiên gần đây, dường như chỉ còn khối ngoại hào hứng với thị trường.

Ngoài ra, dòng tiền ETF sau giai đoạn hào hứng quý 1 thường có xu hướng chững lại trong quý 2 và trên thực tế, những phiên gần đây gần như chỉ còn VFMVN30 ETF phát hành chứng chỉ quỹ, trong khi VNM ETF, FTSE Vietnam ETF đang trong giai đoạn chững lại. Trong quý vừa qua, dòng tiền ETF là động lực quan trọng thúc đẩy thị trường bứt phá. Nhưng nếu dòng tiền này không còn quá mạnh sẽ là yếu tố khiến đà tăng của thị trường chậm lại.

Cuối cùng, những con số thống kê cho thấy giai đoạn đầu hè (quý 2) thường mang đến những diễn biến không thực sự tích cực cho TTCK, đặc biệt trong tháng 5 “sell in May and go away”.

Dù vậy, diễn biến TTCK chung cho cả năm 2018 nhiều khả năng vẫn duy trì được sự tích cực, điều này có thể đến từ (1) chiến tranh thương mại đang dần đến hồi kết; (2) FED không nâng lãi suất, thậm chí có khả năng giảm lãi suất; (3) kinh tế Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng tích cực và là điểm sáng trong khu vực; (4) việc nâng tỷ trọng trong rổ chỉ số Frontier Market sẽ khiến hàng trăm triệu USD đổ vào thị trường Việt Nam và (5) kỳ vọng về việc nâng hạng Emerging Markets trong năm tiếp theo.