10 điều ít biết về nền kinh tế Mexico

Tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump doạ sẽ áp thuế 5% lên tất cả hàng hoá nhập khẩu từ Mexico nhưng điều này đã không xảy ra nhờ thoả thuận vào phút chót của Mexico về việc sẽ kiểm soát tình trạng nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ. 

Động thái trên khiến kinh tế Mexico trở thành một trong những tâm điểm chú ý trên toàn cầu. Quốc gia này có GDP đứng thứ 15 trên thế giới nhờ hoạt động sản xuất và xuất khẩu xăng dầu. Tuy nhiên, Mexico cũng là quốc gia của những mâu thuẫn. Sức mạnh kinh tế của nước này không mang lại nhiều thứ cho người dân, khi gần một nửa dân số sống trong cảnh nghèo. 

Dưới đây là 10 điều ít biết về nền kinh tế Mexico, theo Business Insider.

1. Người nhập cư Mexico rời Mỹ về nước nhiều hơn so với chiều ngược lại

Dù vấn đề nhập cư từ Mexico đang là chủ đề tranh luận lớn trên chính trường Mỹ, trên thực tế làn sóng nhập cư lại diễn biến theo chiều ngược lại. Theo dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu Pew, từ năm 2009 đến năm 2014, có khoảng 1 triệu người nhập cư Mexico và con cái sinh ra tại Mỹ của họ rời Mỹ để trở về quê hương. Trong khi đó, ở chiều người lại, chỉ có khoảng 870.000 người Mexico nhập cư vào Mỹ.

2. Mexico có dân số gấp 4 lần Canada nhưng GDP nhỏ hơn 

Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) mang lại nhiều lợi ích cho các quốc gia thành viên và có lẽ nhiều nhất cho Mexico. Có dân số gấp 4 lần (126 triệu người) Canada, nhưng Mexico theo sau Canada về GDP. Năm 2017, GDP của Mexico là 1.115 tỷ USD, thấp hơn so với 1.680 tỷ USD của Canada. Tất nhiên, cả hai nước này đều kém xa mức GDP 18.000 tỷ USD của Mỹ. 

3. Mexico là nước xuất khẩu ôtô vào Mỹ nhiều nhất

Mexico đã trở thành một phần không thể thiếu đối với ngành công nghiệp ôtô Mỹ. Quốc gia này không chỉ là nơi các nhà sản xuất ôtô Mỹ sản xuất phần lớn sản phẩm của họ, mà còn là nơi có dây chuyền sản xuất của 89/100 nhà sản xuất phụ tùng ôtô hàng đầu thế giới. Năm ngoái, Mỹ nhập khẩu 93 tỷ USD ôtô và phụ tùng ôtô từ Mexico. Nhiều nhà sản xuất ôtô đang tiếp tục đầu tư lớn vào các nhà máy tại Mexico như Ford, Audi, Mercedes Benz, BMW, và Nissan.

4. Hơn 40% dân số Mexico sống trong cảnh nghèo 

Theo định nghĩa của chính phủ Mexico, có khoảng 33% dân số nước này sống ở mức “nghèo trung bình” và 9% sống ở mức “cực kỳ nghèo”. Theo đó, hơn 40% dân số Mexico sống trong cảnh nghèo khó và con số này đang có xu hướng tăng. Có khoảng 34 triệu người Mexico đang sống trong những căn nhà được xây từ vật liệu kém chất lượng như bìa các tông và cây sậy. 

5. Tài sản của người giàu nhất Mexico tương đương 5% GDP 

Tại Mexico, chênh lệch giàu nghèo rất lớn và điều này có thể thấy rõ ràng nhất khi nhìn vào tài sản của người giàu nhất nước, Carlos Slim. Tài sản của Slim hiện là khoảng 55,2 tỷ USD, có lúc lên đến 64 tỷ USD, tương đương 5 – 6% GDP của nước này. Tỷ phú 79 tuổi hiện nắm giữ 57% công ty viễn thông lớn nhất tại Mỹ Latin – America Movil, và hàng trăm công ty khác trên khắp Mexico. 

6. Mexico từng là quốc gia sản xuất dầu hàng đầu thế giới

Mexico từng là quốc gia sản xuất dầu hàng đầu thế giới. Vào năm 2005, sản lượng dầu của nước này là 3,8 triệu thùng/ngày, đứng thứ 5 thế giới, chỉ sau Saudi Arabia, Nga, Mỹ và Iran. Tuy nhiên, công ty dầu mỏ lớn nhất Mexico – Pemex đã không thể theo kịp các nước khác, một phần do bị đánh thuế nặng và một phần do thiếu vốn để tìm kiếm các mỏ dầu mới và nâng cấp thiết bị. Tới năm 2016, sản lượng dầu của Mexico giảm một nửa và nước này không còn nằm trong top 10 quốc gia sản xuất đầu lớn nhất thế giới. 

7. Các băng đảng ma tuý tại Mexico kiếm gần 50 tỷ USD/năm 

Cuộc chiến giữa chính phủ Mexico và hàng loạt băng đảng ma tuý vẫn đang diễn ra quyết liệt. Bất chấp nỗ lực của cảnh sát và quân đội Mexico (cũng như sự hỗ trợ của Mỹ), các băng đảng ma tuý tại nước này vẫn phát triển mạnh trong vài thập kỷ qua. Các băng đảng ma tuý tại Mexico đứng sau khoảng 90% lượng cocaine vào Mỹ mỗi năm và kiếm tới 48,4 tỷ USD mỗi năm. 

8. Thủ đô Mexico City lún gần 1 mét/năm

Thành phố Mexico – thủ đô của Mexico, với 9 triệu dân, đang lún dần mỗi năm. Người dân tại đây sống phụ thuộc vào các tầng nước ngầm dưới lòng đất và điều này làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới nền đất của thành phố này. Mỗi năm, thành phố này sụt lún khoảng 1 mét và trong 60 năm qua đã lún hơn 10 mét. Trên thế giới, có không ít thành phố cũng phải chịu tình cảnh tương tự. Tuy nhiên, Mexico rơi vào khủng khoảng khi vừa sắp cạn nước uống với chi phí hợp lý, vừa chịu những ảnh hưởng nghiêm trọng về cơ sở hạ tầng và sinh thái. 

9. Kiều hối về Mexico lớn hơn giá trị xuất khẩu dầu mỏ 

Lao động nhập cư Mexico trên khắp thế giới thường gửi tiền về quê nhà qua hệ thống chuyển tiền quốc tế. Năm 2017, lượng kiều hối của Mexico lên tới hơn 26 tỷ USD, theo CNN. Con số này vượt qua các nguồn thu từ nước ngoài khác của Mexico, bao gồm cả xuất khẩu dầu mỏ – chỉ khoảng 18,5 tỷ USD. Mexico là quốc gia nhận kiều hối lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Ấn Độ. Phần lớn lượng kiều hối này gửi về Mexico là từ Mỹ. 

10. Thành phố Mexico có lượng taxi lớn nhất thế giới 

Với 9 triệu người, thành phố Mexico có quy mô dân số tương đương với các đô thị lớn khác như New York (Mỹ). Tuy nhiên, trong khi New York chỉ có khoảng 14.000 taxi, thành phố Mexico có tới hơn 100.000 taxi đăng ký hoạt động – dẫn đầu thế giới về số lượng xe lẫn tỷ lệ xe trên đầu người. Trong phần lớn lịch sử, hơn một nửa số taxi tại thành phố này là những chiếc Volkswagen Beetle màu xanh lá. Nhưng tới đầu những năm 2000, các chính sách nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nhiên liệu và an toàn của xe taxi đã khiến “binh đoàn xanh lá” gần như biến mất.